Door de coronacrisis is de bestaanszekerheid van velen onder druk komen te staan. Veel mensen verliezen hun baan of hebben moeite (nieuw) werk te vinden. Ook het aantal mensen met problematische schulden is groot. Met de aanhoudende crisis neemt dit alleen maar toe. Daarnaast zitten we nog midden in de toeslagenaffaire en hebben mensen twijfels over het zelfcorrigerend vermogen van ons systeem. Kortom: de sociale zekerheid en de rechtsstaat van Nederland staan onder druk. Hoe gaan de politieke partijen na de Tweede Kamerverkiezingen de dienstverlening rond werk en inkomen verbeteren om het hogere doel bestaanszekerheid te realiseren?
Deze verkiezingsspecial van De Nieuwe Solidariteit is de aflevering waarin we terugblikken op de eerste zes afleveringen uit deze reeks. Op basis van de vorige afleveringen gaan we in deze verkiezingsspecial in gesprek over de volgende vier hoofdthema’s:
- Passend werk voor mensen met een beperking- mensen met een beperking voelen zich door de politiek in de steek gelaten. Werk moet lonen, maar er zijn nauwelijks structurele banen op niveau beschikbaar. In De Nieuwe Solidariteit #4 gingen we in op het sociaal pakket. Het breed offensief biedt oplossingen voor deelproblemen, maar is ontoereikend om volwaardig in de samenleving mee te kunnen doen. Welke oplossingen bieden de politici voor passend werk voor mensen met een beperking?
- Rechtshulp en bestaanszekerheid – veel burgers ervaren knelpunten met de overheid. Veel dienstverlening is geautomatiseerd en veel rechtsmiddelen om in verzet te komen zijn wegbezuinigd of er zijn financiële drempels opgeworpen. De Nationale Ombudsman stelde onlangs dat een crimineel een betere rechtspositie heeft dan een uitkeringsgerechtigde. Immers een crimineel is onschuldig totdat het tegendeel is bewezen en krijg kosteloos een advocaat toegewezen om zich te verdedigen. Zou een uitkeringsgerechtigde niet dezelfde rechten moeten hebben als een crimineel?
- Cliëntenparticipatie – de Tijdelijke Commissie Uitvoeringsorganisaties en de WRR hechten veel waarde aan het doenvermogen. In De Nieuwe Solidariteit #6 – Als de overheid faalt werden er serieuze vragen gesteld over het doenvermogen van de beoordelaars van het doenvermogen: de belangengroepen en clientenraden. Vaak beschikken over weinig menskracht, ondersteuning en financiële slagkracht om door middel van onderzoek zaken aan de orde te stellen. Zou de rol van de Landelijke Cliëntenraad niet versterkt moeten worden?
- Verhoging van minimumloon en uitkering – het Nibud, het CBS, het SCP, DNB, FNV, LCR en de Armoedecoalitie hebben allemaal bevestigd dat het minimumloon te laag is – evenals de uitkering, die afgeleid is van het minimumloon. De afgelopen jaren is het minimumloon niet echt gestegen en zijn wel miljoenen in schuldhulpverlening gestoken. Gemiddeld komt een gezin in de bijstand twee tot drie honderd euro in de maand tekort. In uitzending De Nieuwe Solidariteit #2 hebben we kunnen zien wat dit doet met mensen. Vinden de politici dat het minimumloon verhoogd moet worden naar 14 euro en dat de uitkering daaraan gekoppeld ook mee moet stijgen?
Oproep Landelijke Armoedecoalitie: Bestaanszekerheid is broodnodig
In deze uitzending zal de Landelijke Armoedecoalitie ook het pamflet ‘Bestaanszekerheid is broodnodig’ lanceren. De Landelijke Armoedecoalitie is een netwerk van landelijke partijen die zich vinden in het gezamenlijke doel om armoede en schulden aan te pakken.
Aangesloten bij de Landelijke Armoedecoalitie zijn: ATD Vierde Wereld, Alliantie Vrijwillige Schuldhulpverlening, Burgerkracht De Pijler, FNV, Gemeente Utrecht, Ieder(in), Landelijke Cliëntenraad, Sociaal Werk Nederland, Sociale Alliantie, SUNN, Valente, Werkplaats COMO, Woonbond, Armoedecoalitie Utrecht. De kenniscentra Nibud en NVVK ondersteunen de Armoedecoalitie inhoudelijk met kennis over wat werkt bij een effectieve aanpak van armoede en schulden.
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart doet de Landelijke Armoedecoalitie een oproep aan politieke partijen om bestaanszekerheid van mensen te vergroten. Jan van Leijenhorst, voorzitter van de Landelijke Armoedecoalitie: “Eén miljoen mensen in Nederland komt nauwelijks rond. Dit, omdat hun inkomen te laag is om de vaste lasten van te betalen en mee te kunnen doen.” De oproep ‘Bestaanszekerheid is broodnodig’ wordt gelanceerd op 10 maart tijdens het verkiezingsdebat van de Landelijke Cliëntenraad. >>
In opmaat naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021, ontwerpen De Landelijke Cliëntenraad en Pakhuis de Zwijger in deze reeks een nieuwe toekomstvisie op sociale zekerheid. Door de coronacrisis is het socialezekerheidsstelsel extra onder druk komen te staan en is de vraag om overheidssteun toegenomen. Hoe richten we het socialezekerheidsstelsel zo in dat het toekomst- en crisisbestendig is? In deze reeks ontwikkelen we ontwerpprincipes voor een nieuwe solidariteit, ofwel een nieuw sociaal zekerheidsstelsel. Kijk hier alle afleveringen terug >>