In dit programma onderzoeken we wat het betekent voor de energievoorziening in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) als we door de lens van brede welvaart kijken. De term ‘brede welvaart’ verwijst naar een perspectief op welvaart waarin niet economische groei, maar welzijn centraal staat. We schetsen in dit programma allereerst hoe het ervoor staat met de energietransitie in de MRA. Daarna gaan we in gesprek over de democratisering van de energievoorziening in de regio. Energiecoöperaties zijn in het hele land te vinden: groepen bewoners en ondernemers die zelf hun duurzame energie opwekken en beheren onafhankelijk van een commerciële leverancier. Kunnen deze coöperaties de regio van duurzame energie voorzien en tegelijkertijd positieve sociale impact hebben?
Over de sprekers
Sanne de Boer is analist energietransitie bij RaboResearch. Ze is opgeleid om vraagstukken over het verduurzamen van het energietransitie vanuit een interdisciplinair perspectief te bekijken en op te lossen. Om het grote begrip ‘de energietransitie’ begrijpelijker te maken schreef zij onlangs het boek ‘De energietransitie uitgelegd’. Sanne trapt de avond af met een korte presentatie.
Annelies Huygen is hoogleraar ordening van de energiemarkten en onderzoeker bij TNO. Annelies houdt zich van oudsher voornamelijk bezig met de warmtevoorziening, maar deze is onlosmakelijk verbonden met de energievoorziening. Annelies vraagt zich al ruim 25 jaar af wat de marktordening is van onze energievoorziening en ze kijkt daarbij graag naar het buitenland om te zien wat we van andere landen kunnen leren.
Huibert Baud is directeur Klant&Ontwerp bij Liander, een grote netbeheerder. Liander distribueert elektriciteit naar zo’n 3 miljoen klanten en gas naar 2,9 miljoen klanten in een derde van Nederland.
Erik Versnel is directeur van Coöperatieve Rabobank en geeft leiding aan Rabobank Amsterdam. Samen met zijn team ontwikkelt hij het beleid van de bank en is hij er verantwoordelijk voor dat klanten en leden centraal blijven staan.
Siward Zomer is coöperatief directeur bij Energie Samen, de nationale koepelorganisatie van alle (bijna zevenhonderd) energiecoöperaties in Nederland. Siward is al lange tijd bezig om de energiemarkt in Nederland te transformeren. Hij houdt zich vooral veel bezig met de manier waarop de energiemarkten zijn georganiseerd en dan specifiek het democratiseren van warmte en energie. Wie hebben de macht in het systeem als het gaat energiemarkten?
Martijn Pater is voorzitter van NDSM Energie, dé energiecoöperatie voor en door ondernemers op en rond de NDSM-werf in Amsterdam-Noord. Daarnaast is hij founding partner bj Fronteer AMS.
Pauline Westendorp is als 21 jaar bezig met schone energie en mede-oprichter van 02025, is een netwerk en platform voor en door Amsterdamse energiepioniers die verder kijken dan onze eigen voordeur.
Wendy Springer is adviseur duurzaamheid bij de gemeente Amsterdam. Zij heeft de bestuurlijke opdracht gekregen om te onderzoeken hoe de samenwerking tussen bewonersinitiatieven en energiecoöperaties enerzijds en de gemeente anderzijds beter kan (want dit is nu een hobbel). Dit doet ze in co-creatie. Daarnaast heeft ze de opdracht om echt met oplossingen bezig te zijn.
Thomas Dekker is business develop manager energietransitie. Binnen het team energietransitie focust hij zich op drie thema’s; collectieve warmte, regionale energiestrategie (RES) en energieopslag.
Dennis Kerkhoven is vanuit verschillende rollen bezig met de transitie van de oude naar de nieuwe economie, waarin de coöperatieve gedachten centraal staat. Hij is oprichter en bestuurder van YesAndMore (een organisatie die zich inzet voor de transitie naar een regeneratieve economie), voorzitter Gebiedscoöperatie Rivierenland en is nationaal coördinator Alliantie SDG 16 en pleit voor democratisering waarin we de transitie maken van een oude naar een nieuwe economie. Hij verzorgt een intermezzo: wat kan de MRA leren van een plattelandsregio?
De samenwerkende overheden in de MRA hebben het versnellen van de transitie naar een schone economie aangewezen als een van de speerpunten in de MRA Agenda. >>
Hoogleraar energiemarkten Annelies Huygen houdt haar hart vast komende winter, als veel huishoudens hun rekening niet meer kunnen betalen. Maar de crisis biedt ook een kans om de markt om te gooien, denkt ze. In Denemarken is de warmtevoorziening voor een groot deel in handen van burgers. Kan dat hier niet ook? >>
De meeste Nederlandse huishoudens hebben geen inzicht in en geen zeggenschap over gas en licht, twee fundamentele basisbehoeften. Volgens coöperatiebestuurder Siward Zomer kan dat anders. Met een gedemocratiseerd energiesysteem, waarin iedereen kan meedoen. >>
Door de hoge energieprijzen maken kleine energiecoöperaties ineens flinke winst. Met de manier waarop ze daarmee omgaan laten ze zien dat ze uit heel ander hout gesneden zijn dan oliemaatschappijen en energiebedrijven. ‘Wij zien energie als een nutsfunctie, niet als een commercieel product.’ >>