In 2018 werd het bestuurlijk stelsel in Amsterdam aangepast, met als doel: Één Amsterdam. We moesten af van de te grote verschillen in dienstverlening en uitvoering in de verschillende wijken, en het college van burgemeester en wethouders moest meer contact krijgen met de buurten. De oplossing was het centraliseren van de macht: het benoemde dagelijks bestuur voert haar taken en bevoegdheden uit namens het college van B&W, en deelraden veranderden in gekozen stadsdeelcommissies die een stem geven aan de geluiden uit de buurt. Eind 2020 bleek uit een rapport dat politici, ambtenaren én bestuurders het huidige stelsel ‘niet goed uit te leggen’ vinden, en zeggenschap en invloed missen. Amsterdammers sluiten zich aan bij de kritiek, voelen zich ‘niet serieus genomen’. Het roer moet dus (wederom) om, maar hoe? Tijdens deze LIVECAST presenteert de wethouder Democratisering het toekomstig bestuurlijk stelsel voor Amsterdam, en reflecteren we met verschillende betrokkenen op de plannen.
In april 2021 werden de hoofdlijnen voor het nieuwe bestuurlijk stelsel voor Amsterdam aangeboden aan de gemeenteraad, met daarin voorstellen om het lokale bestuur te versterken. Amsterdammers is daarnaast gevraagd om mee te denken en te reageren op de voorstellen. Via o.a. online stadsgesprekken kwamen nog verschillende reacties en (aanvullende en alternatieve) ideeën, die zijn toegevoegd aan het voorstel als stadsmoties en -amendementen. Op deze aanpassingen kan nog tot 12 juni door Amsterdammers op gereageerd worden.
Wat gaan we doen?
We openen het programma met de presentatie van het nieuwe bestuurlijk stelsel voor Amsterdam. Dit wordt gedaan door de Amsterdamse wethouder Sociale zaken, Diversiteit en Democratisering, Rutger Groot Wassink, onder wiens hoede de evaluatie van het huidige stelsel heeft plaatsgevonden én een nieuw voorstel voor een bestuurlijk stelsel is ontwikkeld.
Daarna gaan we in gesprek met verschillende betrokken Amsterdammers. Wat is hun visie op (de ontwikkeling van) het nieuwe bestuurlijk stelsel, en aan welke behoeften vanuit de stad voldoet het voorstel in hun ogen wel en niet? Met o.a.:
- Petra Catz is sinds 2018 voorzitter van Buurtorganisatie 1018 in Amsterdam. In de ontwikkeling van het nieuwe bestuurlijk stelsel heeft Buurtorganisatie 1018 een voorstel (stadsamendement) ingebracht, in reactie op de voorgenomen hoofdlijnen van het bestaande plan. Ze pleit voor een verplichte ‘bewonerseffectrapportage’: bij elk plan dat gemaakt wordt moet – vergelijkbaar met een milieueffectrapportage – ook een bewonerseffectrapportage worden opgenomen (de te verwachten impact van het plan op de leefomgeving en het welbevinden van bewoners).
- Carolien de Heer is sinds het najaar van 2020 dagelijks bestuurslid in Amsterdam-West namens de PvdA. Eerder was ze 6,5 jaar raadslid in Amsterdam, maakte zij onderdeel uit van de PvdA werkgroep rondom het bestuurlijk stelsel, en sprak zij zich al eerder uit voor “broodnodige bestuurlijke vernieuwing voor de stadsdelen”.
- Bas van Vliet is sinds 2018 stadsdeelcommissielid in Amsterdam Oost namens de lokale partij Méérbelangen. Hij komt daarvoor twee keer per maand samen voor een vergadering met de stadsdeelbestuurders (die het coalitiebeleid in de wijk uitvoeren), waar de stadsdeelcommissie advies aan geeft. Maar in de ogen van o.a. Van Vliet schiet het adviesrecht van de stadsdeelcommissie tekort, en is het democratisch gehalte van het stelsel onder de maat: “als puntje bij paaltje komt bepaalt de Stopera”.
Amsterdamse politici, ambtenaren en bestuurders oordelen vernietigend over het stelsel waarmee zij de stad besturen. 74 procent vindt het niet uit te leggen aan inwoners hoe de gemeente werkt. Ook Amsterdammers zelf voelen zich nauwelijks serieus genomen. >>>
Vernietigend oordeelde een recent rapport over de werking van het bestuurlijk stelsel van Amsterdam. Al weten lokale bestuurders vaak beter wat er echt speelt in hun stadsdeel: met hun adviezen gebeurt vaak niets. „Ben je bereid een stukje macht uit handen te geven?” >>>
In 2018 werd een nieuw bestuurlijk stelsel ingevoerd. Bij de invoering is besloten het nieuwe bestuurlijk stelsel na 2 jaar te evalueren. Dat onderzoek is nu afgerond. De resultaten vindt u hieronder. >>>