Minder dan 1 op de 10 zedendelicten leidt in Nederland tot veroordeling van de vermeende dader. En dat terwijl (op basis van enkel de gemelde gevallen) jaarlijks 13 procent van de bevolking slachtoffer wordt van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Hiervan staat 90 procent geregistreerd als vrouw. Het huidige rechtssysteem beschermt slachtoffers van seksueel geweld dus vaak niet. In dit programma bespreken advocaten, politici, beleidsmakers, ervaringsdeskundigen en gender-experts hoe we het rechtssysteem rechtvaardiger maken. Wat moet er veranderen? Hoe bepalen we dat? Welke rol speelt de politiek, en wat kan jij doen om die te sturen?
Tijdens dit programma zijn er twee hulpverleners van Slachtofferhulp aanwezig in de zaal. Gaat het even niet, dan kun je bij hen terecht voor steun.
Over de sprekers
Dinah Bons is politica, fractievoorzitter en raadslid bij BIJ1 Amsterdam. Dinah is werkzaam als hoofd creatieve strategie/internationalisering bij Female Economy en bij het theatergezelschap van Adelheid Roosen en Ola Maafalani. Daarnaast is Dinah actief in verschillende bestuursfuncties bij o.a. Trans United Europe-BPOC Trans Netwerk, NSWP-Global sexworkers project, ESWA-European Sexworkers Alliance en Pride Amsterdam. Haar (internationale) werk omvat sekswerk- activisme, HIV-activisme, antiracisme en trans/LHBTIQ+-activisme. Op lokaal gebied zet Dinah zich in voor belangenbehartiging en het aanbieden van gezondheidszorg voor trans mensen van kleur, dak- en thuisloze trans mensen, en trans vluchtelingen.
Lorena Sosa is assistent-professor aan het Studie- en Informatiecentrum Mensenrechten (SIM) van de Universiteit Utrecht. In haar onderzoek verkent ze de grenzen van mensenrechten in relatie tot gender en intersectionele discriminatie en geweld.
Sander Heithuis is redacteur Beeldvorming bij Women Inc. Met een achtergrond in genderstudies zet hij zich daar in om onderzoek te doen en reportages en artikelen te schrijven, en draagt hij inhoudelijk bij aan campagnes op het thema beeldvorming. Daarnaast gaat hij in de vorm van trainingen en workshops met mediamakers en andere beeldbepalers het gesprek aan over hun verantwoordelijkheid in het streven naar kansengelijkheid.
Sara Dekker-Alaoui richtte de stichting Together We Rise op, waar slachtoffers in verschillende veelzijdige trajecten worden begeleid door professionals en ervaringsdeskundigen. Hiernaast geeft Sara trainingen en talks en helpt ze bedrijven een veilige plek te creëren waarin seksueel grensoverschrijdend gedrag geen ruimte krijgt.
Kim van Sparrentak is sinds 2019 Europarlementariër voor GroenLinks. In haar werkzaamheden heeft Kim een intersectionele aanpak, en houdt zich als coördinator van de LHBTI-werkgroep in voor gelijke rechten van de LHBTIQA+-gemeenschap in heel Europa. Naast haar rol als Ombudsvrouw voor de Groene Partij, houdt Kim zich in de commissie van Werkgelegenheid en Sociale Zaken van het Europees Parlement (EMPL) bezig met de Europese wetgeving over gendergerelateerd geweld. “#MeToo toont aan dat gendergerelateerd geweld, machtsmisbruik en cybergeweld zeker in de werksfeer nog vaak voorkomen. Deze regels moeten zorgen dat er minder slachtoffers zullen zijn, en dat slachtoffers kunnen rekenen op voldoende steun.”
Martine Goeman is jurist en hoofd van het Gender en Mensenrechtenprogramma van Amnesty International in Nederland. Binnen dit programma is zij verantwoordelijk voor onderzoek, pleitbezorging en woordvoering. Binnen de campagne #letstalkaboutyes pleit Amnesty International voor aanpassing van de strafwet zodat niet langer dwang centraal staat in het verkrachtingdelict maar het ontbreken van wederzijdse instemming (consent). Martine werkt sinds drie jaar met een actiegroep van vrouwen die seksueel geweld hebben meegemaakt. Voorafgaand aan haar werk bij Amnesty International is zij twaalf jaar werkzaam geweest bij een kinderrechtenorganisatie, onder andere als programmamanager Kinderrechten en Migratie.
Over de artiesten
Lisette Ma Neza is slam poet en muzikant. Ze staat bekend om haar scherpe pen, zachte stem en meeslepende poëtische performances. In 2021 droeg zij tijdens de Nacht van de Poëzie haar gedicht over #MeToo voor, een ode aan alle vrouwen die grensoverschrijdend gedrag hebben meegemaakt.
Meyendel is een Nederlandstalig duo, waarin de werelden van schrijver Jesse Evers en producer Ingmar Spaaij zich verenigen in de magische Haagse duinpan Meijendel. Een samenspel tussen akoestische gitaren, warme synths en rijke tekst. Schrijver Jesse deelt verwonderingen over onveiligheid op straat en zorgen over generatieverschillen, maar ook juist de speelsheid van het leven.
Over de moderator
Charisa Chotoe is presentator en verslaggever van onderzoeksprogramma Pointer op NPO2. Ze schuwt het niet om moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken en heeft het over thema’s zoals feminisme, geschiedenis, kunst en cultuur en sociaal maatschappelijke issues. Met haar spraakmakende aflevering over haatinfluencers in het onderzoeksprogramma Propaganda op NPO3, zwengelde zij de discussie aan over online shamen. Amsterdam kent Charisa voornamelijk als razende reporter van de stadszender AT5, waar ze drie jaar lang (live)-programma’s presenteerde als Keti Koti, De Straten: Binnenskamers, De Zwoele Stad en meer.
Kunnen slachtoffers er straks voldoende op vertrouwen dat een aangifte zal leiden tot een passende straf? Een straf die letterlijk ‘recht doet’ aan het leed en de gevolgen van seksueel misbruik?>>.
Slachtoffers van zedenmisdrijven stappen vaker en sneller naar de politie dan voorheen. Wat staat er te gebeuren als de aangifte eenmaal is gedaan? Student Anne, die vorig jaar haar verhaal deed in de Volkskrant, kijkt terug op een lange periode van wachten en frustraties >>.
Uit een analyse van verkrachtingszaken concludeert Amnesty International dat het ontbreken van instemming voor seks momenteel niet strafbaar is. Daarom moet het ontbreken van instemming centraal staan bij verkrachting in plaats van bewijs van dwang >>.
Urenlang je verhaal moeten doen of als minderjarige een openbare rechtszaak krijgen, omdat je verkrachter al wel meerderjarig is. Het aangifteproces is niet ingericht op de behoeftes van slachtoffers van seksuele misdrijven, stellen experts >>.
Hulpbronnen voor personen die seksueel misbruik meegemaakt hebben.
Campagne van Amnesty International over consent.
