In Suikerland worden Afi, Yaa en Lano geroofd voor de verkoop aan een slavenschip. Dat mannen van het eigen Afrikaanse continent dit doen, begrijpen ze niet. Wat was de rol van Afrikaanse slavenhandelaren in de slavenhandel en hoe kijken wij daar nu tegenaan? Jerry Rawlings, staatshoofd in Ghana in het laatste kwart van de vorige eeuw, bood in 1999 aan alle personen van Afrikaanse afkomst in de diaspora zijn verontschuldigingen aan voor het Afrikaanse aandeel in de trans-Atlantische slavenhandel.
Een ander gegeven van de trans-Atlantische slavernij was de Westerse verbloeming van dit systeem door de ontwikkeling van allerlei theorieën en beeldvorming over zwarte mensen. Hoe zag deze beeldvorming er door de eeuwen heen uit en hoe heeft de illustrator van Suikerland zich tot deze geschiedenis verhouden in de veertig paginagrote prenten die zij voor het boek heeft gemaakt? We gaan na de boekpresentatie hierover in gesprek met verschillende onderzoekers, schrijvers en beeldmakers.
Meer over de sprekers
Henna Goudzand Nahar is auteur voor zowel kinderen als volwassenen en geeft literatuurworkshops. Met hoogleraar Michiel van Kempen maakte ze twee tekstedities voor middelbare scholen t.w. De stille plantage van Albert Helman (2019) en over ‘Wij slaven van Suriname’ van Anton de Kom (2022). In 2020 verscheen haar laatste roman ‘De geur van bruine bonen’. La Chispa, een journalistiek platform Latijns-Amerika zei daarover: ‘Ze legt haarfijn in haar boek uit hoe het slavernijverleden vandaag de dag het leven van een deel van de Surinaamse bevolking beïnvloedt.’ Uitgeverij Querido publiceerde in 2021 ‘Op de rug van Bigi Kayman’, een kinderboek over de slavernij. Dit werk is meerdere malen bekroond, zowel voor de tekst als de tekeningen. Ook schreef Goudzand Nahar diverse korte verhalen en artikelen o.a. voor De Parelduiker: ‘Het fonds dat nooit meer compleet werd’; Uitgeverij Contact en het handschrift van Wij slaven van Suriname.
Renate Siepel is illustrator en docent beeldende vorming. Voor haar illustraties vindt zij het interessant om zich te verdiepen in allerlei onderwerpen, die ze dan weer vertaalt in nieuwe beelden. Dat kan bij zowel vrolijke als meer serieuze thema’s zijn.
Marian Markelo is geboren in Suriname (Moengo). Ze is Okomfo, oftewel Wintipriester Nana Efua. Jaarlijks verricht zij op 1 juli het plengoffer bij de jaarlijkse herdenking van de afschaffing van de slavernij in Suriname en Caribisch Nederland in het Oosterpark in Amsterdam. Ze is oprichter van het NIRASE: het Nederlands Winti-instituut ter rehabilitatie en profilering van Winti. Ze is tevens bestuurder bij diverse Afrikaans Surinaamse organisaties, zoals het NINSEE. Als kenner van het Afrikaans Surinaams historisch-, spiritueel- en sociaal erfgoed werkt ze samen met diverse kunst en cultuurinstellingen en organiseert ze erfgoedreizen naar West-Afrika, Zuid-Amerika en de Caraïben. Marian Markelo was één van de personen die aan de wieg stond van de excuses voor het Afrikaanse aandeel in de slavenhandel door de Ghanese president Jerry Rawlings.
Lyanne Tonk is een grafisch ontwerper. Ze maakt veel publicaties, maar ook visuele identiteiten die soms ruimtelijk toegepast worden zoals bij exposities. Haar werk is zowel conceptueel als intuïtief. Met een aanpak waarbij het visuele deel de kijker prikkelt, maar ook trouw blijft aan het narratief. Ze gelooft in een verfijnde manier van ontwerpen, waarbij materialen en typografie belangrijke elementen zijn.
Dirk J. Tang is (gepensioneerd) historicus, met belangstelling voor het slavernijverleden en de verbeelding van zwarte kinderen in jeugdliteratuur. Hij publiceerde eerder over beide onderwerpen in boeken en artikelen.
Angélique Duijndam is werkzaam als preventiemedewerker Anti Discriminatie Bureau Zeeland, Voorzitter Keti Koti Zeeland en mede-organisator BLM demonstratie Zeeland. Ze is altijd bezig met het volledige verhaal omtrent het koloniaal verleden en dan met name de Trans Atlantische Slavernij. Kennis vergaren, kennis overbrengen en het volledige verhaal verteld krijgen, dat is haar doel. Net als het vechten voor een tweede monument in Zeeland.
Roline Redmond doet onderzoek naar maatschappelijke kwesties op het gebied van diversiteit en de positie van vrouwen (Een twintigtal publicaties). Zij won op 16-jarige leeftijd de eerste prijs met haar essay over het thema vrijheid. In 1981 plaatste zij met haar doctoraalscriptie dat deels in boekvorm verscheen – Het beeld van zwarte mensen in kinderboeken – het onderwerp op de agenda. Kinder- en schoolboeken werden geleidelijk aan aangepast. Roline Redmond studeerde Culturele Antropologie, Spaans, en tekstwetenschap en heeft een jaar lang korte stukken gepubliceerd in NRC Handelsblad (1987). Zij won in 2022 de Brusseprijs en verzorgde in juli 2023 de Aletta Jacobslezing.
Alex van Stipriaan is emeritus hoogleraar Caribische Geschiedenis en Cultuur. Hij doet al lang onderzoek-, publiceert veel- en maakt tentoonstellingen over het Nederlands slavernijverleden en zijn erfenissen & doorwerkingen. Ook is hij op dit thema maatschappelijk zeer actief.
Carlo (Ulrichi) Hoop is percussionist en muziekdocent. Eind jaren tachtig wordt hij lid van de groep FRAFRA-SOUND en later van de FRAFRA-Bigband. Deze gezelschappen leggen zich voornamelijk toe op een mix van Afro-Caraibisch Jazz en Wereld Muziek. Midden jaren negentig wordt hij lid van de NAZATEN van PRINS HENDRIK. Dit ensemble produceert “bastaard muziek’. Carlo speelt nog steeds met beide ensembles en heeft met hen hij over de wereld gereisd. Ook werkt Carlo met talloze andere muziekgroepen en verscheidene theaterproducties. Tevens is hij op tientallen CD’s te horen. De meest recente productie waar Carlo aan heeft meegewerkt is ANANSI (2021) een samenwerking tussen de Nationale Opera en het Nationaal Ballet. Carlo werkt meer dan 25 jaar bij Muziekschool Utrecht, Muziekschool Amsterdam en Fluxus in Zaandam, waar hij met veel enthousiasme Djembe- en Latin-Percussie slagwerklessen verzorgt aan jong en oud.
Meer over de moderator
Dr. Aspha Bijnaar is onafhankelijk onderzoeker, onafhankelijk adviseur, schrijver, conceptbedenker, conceptontwikkelaar, directeur van Stichting Musea Bekennen Kleur en directeur van stichting EducatieStudio. Ze studeerde Sociologie. In 2002 promoveerde ze aan de Universiteit van Amsterdam. Bijnaar heeft als onderzoeker gewerkt aan diverse wetenschappelijke publicaties, tentoonstellingen en lespakketten op het gebied van (erfgoed van) slavernij, de erfenis van slavernij en WO2. Zo publiceerde ze Nederlands eerste stripboek over een waargebeurd verhaal in slavernij, Jacquelina. Slavin van Plantage Driesveld (KIT Publishers 2010). In 2013 lanceerde ze de educatieve website www.slavernijenjij.nl. Ook toerde haar theatervoorstelling Rebelse Vrouwen. Een voorstelling over verzet van vrouwen in de slavernij. Bijnaar onderzocht daarvoor mede de geschiedenis van vrouwen in verzet in slavernij en ontwierp het basisidee voor de voorstelling.
