Wie zich in kantelpunten verdiept, vraagt zich af waarom dit niet dagelijks de voorpagina’s domineert. In deze reeks nemen bevlogen wetenschappers je mee naar even wonderbaarlijke als kwetsbare ecosystemen en vertellen inspirerende activisten over de meest effectieve strategieën voor verandering. Deze laatste aflevering van het jaar gaat het over koraal. Want de kleurrijke kraamkamer van de oceaan, die al eeuwenlang bruist van het leven, verandert razendsnel in een leeg en grijs gebied. Hoe werkt dit magische ecosysteem precies? Wat staat er voor ons op het spel? En hoe kunnen we de omslag van kakafonie naar kerkhof nog voorkomen? Een crash course van marien bioloog Ronald Osinga van de Wageningen Universiteit. Met daarna een inspirerend betoog van Raki Ap over hoe inheemse kennis en perspectieven langzaam maar zeker de hoogste politieke niveaus bereiken. Hoe krijgt hij dat voor elkaar en waarom is het inheems perspectief essentieel voor natuurbehoud? Tot slot stelt het transdisciplinaire theater van Mirthe Dokter van Pollif Project ons voor de vraag: wat is eigenlijk ónze plek in het ecosysteem?
Over de sprekers
Ronald Osinga is marien bioloog en als universitair docent verbonden aan Wageningen Universiteit & Research. Hij onderzoekt methoden voor herstel van koraalriffen. Zo is hij verbonden aan REEFolution, een stichting in Kenia die samen met lokale bewoners is opgericht om het koraal te herstellen.
Raki Ap is inheems activist voor mensenrechten en klimaat. Als geen ander kan hij het belang en de noodzaak van inheemse mensenrechten koppelen aan het beschermen van biodiversiteit. Raki is de oprichter van stichting Free West Papua, dat vecht voor zelfbeschikking van de oorspronkelijke bewoners van een van de meest biodiverse en bedreigde ecosystemen op aarde.
Mirthe Dokter is een transdisciplaire maker- en performer die zich richt op zang, theater en beeldende kunst. Ecologie is een centraal thema in haar werk. Hoe hervinden we onze plek in het ecoysteem? Mirthe werkt vanuit Arnhem en Brussel en haar werk is onderdeel van Pollif Projects.
Te hoge temperaturen van het oceaanwater zorgen ervoor dat koraalriffen op grote schaal afsterven. En dat heeft enorme gevolgen voor het zeeleven. Koraalriffen worden wel de regenwouden van de oceaan genoemd omdat ze krioelen van het leven. Ongeveer een kwart van al het zeeleven is afhankelijk van koraalriffen. Op veel plekken is het kantelpunt al bereikt. Wetenschappers verwachten dat er aan het eind van deze eeuw nauwelijks meer levend koraal over zal zijn als de opwarming van de aarde boven de 1,5 ˚C uitstijgt.
Inheemse volkeren kunnen zo advies geven en meepraten over beleid voor natuurbescherming. Dat is besloten op een VN-top in Colombia over biodiversiteit. De oprichting van het adviesorgaan wordt gezien als een doorbraak en erkenning voor inheemse volkeren wereldwijd en voor de rol die zij spelen bij natuurbehoud en biodiversiteit.
Stichting Pollif Projects ontwikkelt transdisciplinaire kunstprojecten over het niet-menselijke en diep-menselijke in mens- en samenleving. Een Pollif plaatst perspectief vanuit een dier, een ding, een systeem, een niet-mens, zodat we naar onszelf terug kunnen kijken. Want wat zijn wij eigenlijk naast al dat andere?
Pollif Projects biedt complementair programma in de omgeving van de wetenschap, beleid, studie, kennis. Door de inzet van artistieke uitingen proberen we een andere, gevoelsmatige en zintuiglijke snaar te raken. Op deze manier probeert Pollif het gesprek op een andere laag te laten resoneren.
Klimaatverandering die ons over het randje van de afgrond duwt: over zulke ‘kantelpunten’ woedt een grote wetenschappelijke strijd. De ene kant zegt dat de risico’s te groot zijn om geen alarm te slaan. De andere kant zegt dat de onzekerheid te groot is om paniek te zaaien. Een exposé van een 21ste-eeuwse twist om de toekomst van de aarde.