Flitsbezorgdiensten schieten als paddenstoelen uit de grond. Organiseer je een spontane borrel, mis je een aubergine tijdens het koken of heb je ineens zin in een zak chips? De oplossing is daar; binnen tien minuten gaat de bel en staat er een tas voor je deur.
In hoge snelheid nemen flitsbezorgers een plek in ons dagelijks bestaan in. Maar wat doen die snelle bezorgservices eigenlijk met ons besef van tijd, en van efficiëntie? Kunnen we straks nog wel omgaan met limieten? De trend van flitsbezorgers past in het grotere plaatje van de acceleratie van onze samenleving. Wat voor kansen biedt de versnelling van de maatschappij ons, maar waar staan we nog niet genoeg bij stil? Is de komst van flitsbezorgers eigenlijk inherent aan de technologische vooruitgang van de 21e eeuw?
Aan de hand van drie panelgesprekken gaan we dieper in op deze vragen. Flitsbezorgers fungeren hierbij als casus voor een breder liggend thema in de huidige maatschappij waarin alles alsmaar sneller en efficiënter moet. Wat levert dit de maatschappij en ons als individu eigenlijk op?
Het programma
Wat doet de opkomst van flitsbezorging met de samenleving, het individu en de manier waarop we omgaan met onze tijd?
- We starten de avond met managing director Gorillas Benelux Sadik Cevik en gedragswetenschapper Reint Jan Renes. In dit gesprek hebben we het over het doel van flitsbezorging, de rol van de consument en de overheid en de kritiek in de media.
- Hierna volgt een intermezzo van flitsbezorger en student Anna Beerends. Anna deelt haar ervaring en vertelt meer over haar interesse in de invloed van tijd op de maatschappij.
- In het volgende panelgesprek behandelen we de invloed van efficiëntie denken op de maatschappij. Publicist René Koekkoek, die het stuk ‘Stop de ontmenselijking van de publieke ruimte, en offer niet alles op aan efficientie’ schreef, en filosoof Lisa Doeland gaan hierover in gesprek. Hoe zien we dit efficiëntie denken terug in de opkomst van flitsbezorgdiensten?
- Tot slot gaan René, Lisa, Reint Jan en Sadik in gesprek over de invloed van flitsbezorging op het individu. Aan de hand van reclameleuzen bespreken we op welke manier de mens wordt gevormd hierdoor. Kunnen we straks nog wel omgaan met limieten en onverwachte situaties?
foto van Cecile Trooster
Wie zijn de sprekers?
Sadik Cevik is de managing director van Gorillas Benelux. Hij deed een bachelor bedrijfseconomie en een master aan Nyenrode in financieel management die hij cum laude afrondde. Hij werkte als investeringsbankier bij onder andere de Rabobank en vond daarna zijn weg in de strategy consultancy. Sinds april 2021 is hij werkzaam bij Gorillas. Hij gelooft in de belofte van boodschappen doen op een nieuwe, efficiënte en duurzame manier.
Reint Jan Renes is lector psychologie voor een duurzame stad aan de HvA. Als gedragswetenschapper kijkt hij vanuit psychologie naar moderne vraagstukken, zoals de energietransitie. Wat betekent een transitie als deze voor het gedrag van mensen in hun keuzes in het dagelijks leven, denk aan reizen, wonen en consumeren?
Anna Beerends is flitsbezorger voor Gorillas in Utrecht, een bijbaan die zij als heel bevrijdend ervaart. Tegelijkertijd is zij gedurende haar bachelor Liberal Arts & Sciences aan de Universiteit van Utrecht gefascineerd door het idee van tijd en schrijft zij nu een honours scriptie over hoe externe factoren, zoals flitsbezorging, ons idee van tijd kunnen mediëren.
Lisa Doeland is filosoof, promovendus & programmamaker. Ze deed een bachelor, master en doctoraal in de filosofie en geeft nu les aan de Erasmus Universiteit op het gebied van ethiek. Doeland schreef haar promotieonderzoek over presentisme en afval en in 2018 schreef zij mee aan het boek “Onszelf voorbij. Kijken naar wat we liever niet zien.” waarin de focus op onszelf en ons individueel welzijn wordt onderzocht.
René Koekkoek is historicus, publicist en universitair docent aan de Universiteit Utrecht, waar hij vakken geeft als onderdeel van zowel de bachelor Geschiedenis als de bachelor Philosophy, Politics and Economics. Voor de Volkskrant schreef hij een kritisch opiniestuk over de ontmenselijking van de publieke ruimte, die steeds meer aan efficiëntie wordt opgeofferd.
Jessie van Hattum, aanwezig in de zaal, tekende tijdens het programma mee. Haar creatie, in cartoon-stijl, geeft de inhoud en verschillende lijnen van het gesprek van de avond duidelijk weer.
Bezorgdiensten als Gorillas die binnen tien minuten een pot pindakaas, pak wc-papier of sixpack bier afleveren. Het klinkt als een broodje aap, maar het is de nieuwste rage onder durfkapitalisten. Sinds het uitbreken van de pandemie zijn er al tientallen miljarden in deze markt van on demand-boodschappenbezorging geïnvesteerd.
Veel mensen hebben bedenkingen bij flitsbezorging. Natuurlijk, het kán handig zijn om je boodschappen binnen 10 (of 20) minuten bezorgd te krijgen, maar wat doet dat voor de prijs, de verkeersveiligheid, de omgeving, de bestaande winkeliers én de consument die toch al te veel aan de luie stoel geklonken zit?
Trouw mocht meefietsen met flitsbezorger Elio. ‘Als ik een paar minuten later ben, zeg ik soms dat er een brug open stond. Dat begrijpen ze wel.’
Van online hoorcolleges tot QR-codes in het restaurant: door automatisering wordt de alledaagse sociale interactie uit de samenleving gesloopt. Daarmee verliezen we meer dan we beseffen.
