Overal in de stad zien we reclame: op billboards, steigers, bushokjes, en zelfs op de pont. Reclame-uitingen zijn niet uit het straatbeeld weg te denken. De publieke ruimte is van ons allemaal, maar lijkt steeds meer ingevuld te worden door commerciële partijen. Welke invloed heeft dit op onze beleving van de stad? Is reclame op straat een verrijking of vervuiling? Hoe ziet een reclamevrije stad eruit? Betekent minder reclame meer ruimte voor kunst en natuur? In dit programma gaan we samen met ondernemers, beleidsmakers, kunstenaars en wetenschappers in gesprek over de toekomst van reclame in de publieke ruimte.
We starten de avond met Thomas Dekeyser, postdoctoraal onderzoeker stedelijke geografie aan Royal Holloway, University of London. Hij bestudeert de sociaal-politieke invloed van technologie, kunst en activisme op de hedendaagse stad. Hij is twee jaar werkzaam bij geweest bij reclamebureau Saatchi & Saatchi en was verantwoordelijk voor commercials voor o.a. Toyota, maar verdiept zich tegenwoordig in de wereld van anti-reclameactivisme.
Hoe staat het op dit moment met reclame in de stad Amsterdam?
- Aan tafel zit Hannelore Majoor, directeur JCDecaux Nederland. JCDecaux is als buitenreclame-exploitant sinds 1987 aanwezig in Amsterdam en in de huidige stad prominent aanwezig op bushokjes en trams. Behalve adverteerders een plek bieden, zet JCDecaux zich ook in om de leefbaarheid van de stad te vergroten.
- Rinske Brand pleit vanuit Brand Urban Agency voor samenwerking tussen overheidsinstanties en commerciële merken om een positieve impact te hebben op de stad en haar bewoners. Een voorbeeld van het zogenoemde brand urbanism is het fietsdeelsysteem in Portland, mede mogelijk gemaakt door Nike. Wat betekent het voor de stad als we publieke voorzieningen deels aan commerciële partijen uitbesteden?
- Daarnaast licht Michel Hoogewerf namens Gemeente Amsterdam het beleid rondom buitenreclame toe. Wat is de huidige regelgeving rondom reclame? Wat betekent de reclamebelasting die vanaf 1 januari 2022 betaald moet worden bij gevelreclames, uithangborden en abri’s? Wie bepaalt welke reclame er getoond mag worden?
Wat gebeurt er als we meer ruimte voor kunst creëren in de openbare ruimte?
- Eind 2009 opperde ontwerper Justus Bruns het initiatief Times Square to Art Square (TS2AS): reclame op Times Square vervangen door kunst. Hij zette een succesvolle Kickstarter campagne op om geld op te halen voor dit initiatief. Meer dan tien jaar later is Justus partner bij design studio’s VOUW en CONVINCE. Hoe kijkt hij terug op TS2AS? Is dit initiatief inmiddels nog relevanter geworden?
- Midnight Moment is ’s werelds grootste, langstlopende digitale kunsttentoonstelling, die ’s avonds van 23:57 uur tot middernacht wordt gesynchroniseerd op elektronische billboards op Times Square. In de maand december vertoont Studio DRIFT hier op initiatief van Sarah Schulten, een film waarin blokken beton door surreële landschappen zweven.
Volgens de gemeente Rotterdam verrijken buitenreclames het leven in de stad. Maar wat is verrijking? Wie bepaalt dat? En willen we wel dat de in de stad in beslag wordt genomen door de hoogste bieder, vraagt Inge Janse zich af.
Flitsbezorgbedrijven verminderen de leefbaarheid van de stad en Amsterdam moet daarom reclame-uitingen van deze diensten verbieden, schrijft Niels Niessen. ‘Aan overheden de taak om deze verslavende diensten te reguleren.’
De drukke stad heeft een rustiger straatbeeld nodig, vindt het Amsterdamse gemeentebestuur. Daarom gaat een verbod in op reclames met videobeelden of dieren, en reclames voor ongezond voedsel waarbij de fabrikant zich richt op kinderen. Ook steigerdoeken gaan in de ban.
Ook zo moe van de corona-inhakers van reclamemakers? Overal reclame: we zijn het doodnormaal gaan vinden. Een voorhoede van activisten, burgemeesters en juristen strijdt steeds zichtbaarder tegen alomtegenwoordige reclame. Kunnen we niet zonder?
