De inrichting van het Nederlandse openbaar bestuur is aan vernieuwing toe. Het huidige Huis van Thorbecke, dat de bestuurlijke structuur van Nederland beschrijft, voldoet niet langer aan de eisen van deze tijd. Een reeks politiek-bestuurlijke schandalen toont aan dat de uitvoering vaak tekortschiet, wat wijst op fundamentele gebreken in ons bestuur. Daarom start Pakhuis de Zwijger een nieuwe programmareeks, waarin we met elkaar een nieuw Huis van Thorbecke ontwikkelen.
Wat is het Huis van Thorbecke?
Het Huis van Thorbecke verwijst naar de bestuurlijke indeling van Nederland zoals deze is vastgelegd in de Grondwet van 1848, opgesteld onder leiding van Johan Rudolph Thorbecke. Dit “huis” verdeelt het bestuur over drie lagen: de Rijksoverheid, provincies en gemeenten. Hoewel deze structuur lange tijd goed heeft gefunctioneerd, sluit ze steeds minder aan op de huidige realiteit. Samenwerking tussen verschillende bestuurslagen is vaak gebrekkig en problemen op het gebied van klimaat, zorg en wonen vragen om een integrale aanpak die niet past binnen de traditionele scheidslijnen.
Een vernieuwingsproces bij Pakhuis de Zwijger
Om een toekomstbestendig bestuur te creëren, start Pakhuis de Zwijger een serie gesprekken en workshops. Hierbij is het boek Friesland. Mijn Liefde van Oeds Westerhof, voormalig directeur-bestuurder van Pakhuis de Zwijger, de inspiratiebron. In zijn boek deelt hij zijn ervaringen met overheden en maatschappelijke organisaties en pleit hij voor een eenvoudiger, transparanter bestuur. Dit uitgangspunt willen we ook gebruiken voor onze gesprekken.
De initiatiefnemers van deze vernieuwingsreeks, Oeds Westerhof en Michiel Zonneveld, journalist met ervaring in het openbaar bestuur, benaderen het onderwerp via een zwaan-kleef-aan principe. Dit houdt in dat we beginnen met een kleine groep deskundigen die anderen uitnodigen om deel te nemen. Zo hopen we in 2028 een nieuw Huis van Thorbecke te ontwikkelen.
Daarnaast willen we met vormgevers een driedimensionale digitale representatie van het nieuwe Huis maken, zodat de veranderingen zichtbaar worden. Deze aanpak moet de complexe structuur van het bestuur inzichtelijk maken en ruimte bieden voor verbetering. Samen willen we Nederland voorbereiden op de uitdagingen van de toekomst.
Op maandag 11 november vindt de eerste editie plaats binnen deze programmareeks. Meld je hier aan voor dit programma.
