We leven in een ‘infocalyps’, zegt de Britse desinformatie-expert Nina Schick. In haar boek Deepfakes and the Infocalypse – What You Urgently Need to Know schetst ze een samenleving die overspoeld wordt door te veel informatie, waarbij er geen onderscheid meer gemaakt kan worden tussen ‘informatie’ en ‘desinformatie’. Door de komst van de sociale media hebben verschillende groepen in onze samenleving de neiging om zich steeds meer terug te trekken in hun eigen ‘echo kamers.’ Hierin beleven zij hun eigen ‘subjectieve waarheid.’ Hierdoor wordt het steeds moeilijker om een consensus te bereiken over hoe de ‘echte’ wereld gezien moet worden.
Wat gaan we doen?
We starten de avond met een gesprek met de filmmaker van de aflevering ‘Zien is geloven’. Wat bewoog haar tot het maken van deze film? Wat viel op tijdens het maken van de film? Ziet zij deze ontwikkelingen als nieuwe mogelijkheden voor de samenleving of vormen ze een gevaar voor de democratie? En hoe onderscheid je fake news van purposeful fiction?
- Shuchen Tan werkte als freelance journalist en is sinds 1994 werkzaam als redacteur en regisseur van documentaires. Vanaf 2003 is zij regisseur en onderzoeksjournalist bij Tegenlicht. Voor Tegenlicht maakte ze o.a.‘De zaak Shell’ en ‘The bigger picture’ en voor 2Doc volgde ze vijf jaar lang Sigrid Kaag voor de documentaire ‘van Beiroet tot Binnenhof’.
Vervolgens gaan we in gesprek met een aantal experts op dit gebied. Uit de documentaire nemen we mee dat deze technologie hoe dan ook steeds meer mainstream wordt. Aan onze experts de taak om ons te helpen bij de vragen: waar staan we nu? En hoe bereiden we de samenleving voor op een toekomst vol synthetische media? In gesprek met:
- Mao Lin Liao is CEO en medeoprichter van REBLIKA, wiens missie het is om de beste digitale mens te leveren. REBLIKA richt zich al 20 jaar op avatar- en 3D-scanservices en heeft tegenwoordig klanten van over de hele wereld van mode-, film- en technologiebedrijven. Ook creëerde hij het gelauwerde virtuele meisje Sweetie voor Terre des Hommes, die gebruikt werd om online seksueel misbruik te bestrijden. Daarnaast maakt Mao Lin hyperrealistische portretten van bestaande en niet-bestaande mensen.
- Jon Roozenbeek is een postdoc onderzoeker aan de afdeling psychologie van de Universiteit van Cambridge. In zijn onderzoek richt hij zich op manieren waarmee mensen minder vatbaar kunnen worden voor het geloven van nepnieuws. Hij ontwikkelde hiervoor onder andere de games Slecht Nieuws, Harmony Square en Goviral. Het is zijn missie om een ‘psychologisch vaccin’ te ontwikkelen tegen desinformatie en nepnieuws.
- Siri Beerends is cultuursocioloog en schrijver met een expertise in authenticiteit, opkomende technologieën, en (digitale) cultuur. Ze doet promotie-onderzoek aan de Universiteit van Twente en is werkzaam bij SETUP, een platform voor iedereen die geinteresseerd is in de fusie van technologie en cultuur. Siri richt zich op vragen als: hoe kunnen we in deze tijden van desinformatie en polarisatie tot een gedeelde realiteit komen; en wie is er schuldig aan de huidige situatie -Big Tech, of de gebruikers zelf?
De Tegenlicht documentaire ‘Zien is geloven‘ wordt uitgezonden op zo 7 maart 2021 om 22.05 uur op NPO 2.
The Social Dilemma laat de kijker achter met een dubbel gevoel. Enerzijds is het een aangrijpende wake-up call met gevoel voor maatschappelijke urgentie. Anderzijds heeft de documentaire iets weg van een Black Mirror aflevering gesponsord door Big Tech 2.0. >>>
Sociale media zoals Facebook en Twitter hebben bij de Amerikaanse verkiezingen hard ingegrepen op hun platforms. Ondertussen wordt deepfake-technologie ingezet om desinformatie te verspreiden. Dit zal het vertrouwen in de democratie en traditionele media nog verder aantasten. Een 'infocalypse' ligt op de loer. >>>
Factcheckers en journalisten draaien overuren, maar kunnen niet op tegen de overvloed aan valse berichten. De stabiliteit van democratie en het recht op betrouwbare informatie is op deze manier continu onder aanval. Met de ontwikkeling van Deep Fake technologie wordt het alleen maar erger. Hoe kunnen we onszelf beschermen? >>>