Taxichauffeurs worden wereldwijd hard geraakt door de coronacrisis. Sinds het succes van de Uber-app en andere “ride sharing”-diensten zoals Lyft, rijden velen van hen rond als zelfstandige. Ze hebben vaak grote investeringen gedaan, verliezen nu hun inkomen én lopen een groot risico op besmetting. Tegenlicht rijdt in Amsterdam, Wuhan, New York, Teheran, Tel Aviv, Rio de Janeiro en Kisumu mee met zelfstandige taxichauffeurs. Zij laten hun leven, hun werk, en hun verlaten steden zien. Vanavond praten we verder over de impact van de huidige crisis op hen, die door onze platform samenleving gedwongen zijn tot een zzp-bestaan. Hoe worden zij geraakt door het gebrek aan werk? En wat kan daar aan gedaan worden?
Over de aflevering
VPRO Tegenlicht rijdt in Amsterdam, Rio de Janeiro (Brazilië), Wuhan (China), Teheran (Iran), Kisumu (Kenia), Tel Aviv (Israël) en New York City (VS) mee met zeven zelfstandige taxichauffeurs. In deze zeven steden in lockdown laten de chauffeurs hun leven, hun werk, en hun verlaten steden zien. Hoe worden zij geraakt door het gebrek aan werk? Hoe gaan ze om met het besmettingsgevaar? Hoe houden ze hun wagen schoon?
Amsterdammer Adrie Touw (57) zag de omzet van zijn taxibedrijf met 95% dalen. Op een compleet verlaten Schiphol zucht hij: “Dit gaat nog heel lang duren. Dit is in juni nog niet klaar. Terwijl sommige collega’s van me nu al dreigen om te vallen.”
Chauffeur Lior Peri (47) uit Tel Aviv neemt geen enkel risico als hij gaat rijden: hij rijdt rond met een masker en heeft tussen hemzelf en zijn klanten een afscheiding geïmproviseerd van doorzichtig plastic. Ook Alex Omach in Kisumu, Kenia gaat met tegenzin op pad: zijn vrouw heeft zelfs liever helemaal niet dat hij rijdt vanwege het coronavirus, en dat zet hun toch al moeizame huwelijk nog meer onder spanning.
De 26-jarige Josh Jimenez uit New York is een dakloze, alleenstaande vader en slaapt in zijn auto of soms bij de daklozenopvang. Toen hij een jaar geleden begon, leken de flexibele uren en goede inkomsten van het chauffeursbestaan een uitweg uit de ellende te bieden. Daar blijft weinig van over door de lockdown: hij moet zijn auto nog afbetalen en kan hem kwijtraken als het zo blijft: “Ik heb momenteel nog maar 6 dollar in mijn broekzak, dus het gaat echt heel slecht. Maar weet je, God geeft me altijd een klant als het zo slecht gaat. Hier kijk! Ik krijg nu een order binnen op mijn telefoon!”
Kijk hier ook VPRO Tegenlicht aflevering ‘Klik- en kluseconomie‘ over de positie van zelfstandigen binnen (online) platformen als Uber, Deliveroo en Temper.
Bijna niemand neemt nog een taxi en de branche kan geen beroep doen op een regeling van het Rijk. Eerder deze week klopten de chauffeurs aan bij de staatssecretaris. Zelfs taxiplatform Uber doet mee.
Het aantal protesterende Uber-chauffeurs groeit en hun acties verspreiden zich over steeds meer landen. Een vakbond komt er nauwelijks aan te pas, toch weten zij zich steeds beter te organiseren.
FNV is blij met de gisteren toegezegde extra steun voor zelfstandig taxichauffeurs maar vindt tegelijkertijd dat Uber haar verantwoordelijkheid ontloopt als werkgever. Amrit Sewgobind bestuurder FNV Flex en Naleving: ‘Zelfstandig taxichauffeurs en ook taxichauffeurs van Uber hebben nu zelf hard moeten knokken voor hulp. Terwijl in het geval van de Uber taxichauffeurs juist Uber, als werkgever, een beroep had moeten doen op de NOW-regeling.’
Bijna nergens in Europa heeft flexwerk zo om zich heen geslagen als in Nederland. Er zijn nu meer dan drie miljoen Nederlandse flexwerkers onder wie ruim een miljoen zzp’ers. Aan de onderkant van de arbeidsmarkt leidt het gebrek aan deugdelijke arbeidsvoorwaarden tot schrijnende taferelen.
