De documentaire Schuld & Boete belicht een systeem dat er voor zorgt dat als je eenmaal een achterstand hebt, het verdomd moeilijk is om daar weer uit te komen. Een systeem dat uit is op escalatie, waardoor schulden, vaak onnodig, in rap tempo problematisch worden en niet meer op eigen kracht zijn op te lossen. Hierbij is de kernvraag: wat moet er veranderen? Wat is de reden dat er ondanks een leger hulpverleners er nog geen oplossing is voor dit vraagstuk?
Over de sprekers
Albert Klein Haneveld is producent en programmamaker bij Hollandse Helden en de initiatiefnemer van de documentaire Schuld & Boete. Daarnaast was hij schuldhulpverlener bij het Sociaal Wijkteam Poelenburg in Zaandam en medewerker vroegsignalering
Mohammed Mohandis is lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal namens GroenLinks-PvdA. Hij is actief binnen het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en verantwoordelijk voor armoedebeleid, schuldhulp, participatie en sociale werkvoorziening. Daarnaast is hij actief bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
André Moerman is manager hulp bij geldzaken bij Bindkracht10, verbonden aan de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden en eigenaar van de website www.schuldinfo.nl. Hij schrijft en doceert over met name de juridische aspecten van schulden. Snel oplopende schulden als gevolg van de wijze van invordering van schulden is voor hem een terugkerend thema.In oktober 2023 heeft André samen met Nadja Jungmann het rapport “Schulden klein houden en perspectief bieden” gepubliceerd. Het rapport beschrijft hoe de incassosystemen ervoor zorgen dat de schulden snel oplopen en welke maatregelen nodig zijn om dit tegen te gaan. Een paradigma-shift in de incasso is nodig. Minister Weerwind komt voor de zomer met een reactie.
Paul Otter is een designonderzoeker en gerechtsdeurwaarder bij Syncasso, waar hij eerder diende als CSR-directeur. Hij heeft verschillende onderzoeken geïnitieerd naar het gedrag van mensen met schulden, waaronder een onderzoek naar laaggeletterdheid in relatie tot schuldhulpverlening. Dit onderzoek heeft geleid tot aanpassingen in de communicatie van diverse (financiële) instanties. Otter benadrukt het belang van begrijpelijke taal en het gebruik van pictogrammen. Verder, is op initiatief van Paul Otter het idee ontwikkeld om met één loonbeslag meerdere schulden op te lossen, waardoor onnodige kosten worden voorkomen en de betaalcapaciteit van betrokkenen niet verder wordt aangetast. Dit draagt bij aan het voorkomen van escalatie en stress voor mensen met schulden. Zijn doel is om de schulden- en incassoketen verder te professionaliseren door actief te luisteren naar de behoeften en mogelijkheden van burgers, en hierop in te spelen.
Auke Schouwstra is opgeleid als journalist en is sinds 2019 actief voor de NVVK: de grootste branchevereniging voor schuldhulp en financiële dienstverlening vereniging. Binnen de NVVK verzorgt Auke de communicatie, en onderhoudt hij contacten met de pers, werkt mee aan evenementen en volgt hij wat er om ons heen gebeurt rond financiële hulpverlening. Wat hem betreft is de NVVK dé plek waar professionals, bestuurders en media naar toe gaan als ze iets willen weten over financiële hulpverlening. Met zijn dagelijkse werk probeert Auke bij te dragen aan dat profiel. Zo’n 20 jaar werkte hij als journalist, en daarbij was hij altijd geïnteresseerd in mensen die in de knel zitten. Het niveau van een samenleving kun je wat hem betreft afmeten aan de manier waarop zij omgaat met mensen die hulp nodig hebben. Vanuit de NVVK proberen ze de kwaliteit van de financiële hulpverlening in ons land te verhogen. Het interessante van de NVVK is dat hun leden er zijn voor schuldeisers en hulpvragers en probeert op die manier beide partijen te geven waar ze recht op hebben.
Sylvia van de Beek is sociaal werker en werkt sinds 2017 bij de wijkteams in Zaanstad, waar ze zich richt op schuldhulpverlening en vroegsignalering. Ze vervult de rol van coördinator Vroegsignalering voor de vier wijkteams van Dock in Zaanstad. Daarnaast is ze betrokken bij twee projecten voor de gemeente Zaanstad: Get a Grip en Saenbility. Get a Grip is een nieuwe aanpak voor Zaanse risicojongeren met problematische schulden. In het traject worden er regelingen getroffen met schuldeisers. De gemeente betaalt de overgebleven schuldbedragen. De jongeren betalen dit terug, maar hebben hierdoor nog maar één schuldeiser, namelijk de gemeente. Saenbility is een methode voor sensitief werken en wordt ingezet voor jongeren met schulden die geen gebruik kunnen maken van de reguliere schuldhulpverlening. Daarnaast heeft Sylvia vanaf de middelbare school ervaring opgedaan als leidinggevende en instructeur bij de landmacht, en is ze tevens veteraan.
Linda van Vliet is programmamanager NVVK sinds 2017. Ze bewaakt de samenhang van verschillende projecten die de NVVK doet. En zorgt er, samen met haar collega’s, voor dat ze verschillende subsidieprojecten succesvol en op tijd afronden. Daarnaast is ze de contactpersoon van verschillende schuldeisers met betrekking tot de convenanten die de NVVK afsluiten. In een voorgaande functie bij de Tussenvoorziening merkte ze dat door beleidsregels bepaalde doelgroepen niet in een schuldregeling terecht konden komen. Linda van Vliet is van mening dat iedereen een tweede kans verdient. Daarom wilde ze haar eigen ervaring als belangenbehartiger graag inzetten om deze beleidsregels te veranderen. Linda wil, samen met de leden van de NVVK, bereiken dat we meer mensen helpen.
Jan Achterbergh is schuldhulpverlener bij Buurtteam Amsterdam Noord en Kwaliteit-Innovatie-Kennisverbinder bij De Sociale Maatschap (koepelstichting van Buurtteam Amsterdam Noord). Op de innovatieagenda van De Sociale Maatschap staat de laatste jaren onder meer versneld saneren, waar Jan projectleider is. Ook was hij lid van de raad van advies van Schouders Eronder; een landelijk programma om schuldhulp kennisrijker, professioneler en vernieuwend te maken. Zodat er zoveel mogelijk mensen met schulden zo goed mogelijk geholpen worden. In het verleden heeft Jan als medewerker Vroeg Eropaf gewerkt.
