Bijna ongemerkt is de afgelopen jaren in Nederland een nieuw stadsblok ontstaan: de combinatie van een gesloten bouwblok met daarop meerdere woontorens. Architectenweb organiseert in samenwerking met het Lectoraat Bouwtransformatie van de Hogeschool van Amsterdam, Pakhuis de Zwijger en MORE Architecture een symposium over dit nieuwe stedelijke blok. We verkennen en bespreken deze nieuwe typologie aan de hand van voorlopers uit Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht. Wat zijn de ontwerpoplossingen die worden toegepast in dit blok? Wat zijn de uitdagingen? En hoe gaan deze blokken de stad van de toekomst vormen?
In veel Nederlandse steden wordt binnenstedelijk verdicht. Oude havens worden bij de stad getrokken, kantorenwijken worden getransformeerd tot woongebied, en ook bedrijventerreinen moeten eraan geloven. En bijna onopgemerkt is op die plekken het afgelopen decennium een nieuw stedelijk blok ontstaan. Dit blok bestaat uit een ‘stedelijke laag’ met een (deels) commercieel programma. Hierop staan stevige woontorens. De kenmerken van dit nieuwe blok zijn nieuw voor de Nederlandse situatie.
Allereerst de dichtheid van het blok: die is met een FSI van 4 tot 7 fors. Het blok bestaat voor zo’n 75% uit (gemengd) woonprogramma. De rest zijn voorzieningen die moeten zorgen voor levendigheid in de huidige werkgebieden. De plint van het blok bestaat uit een combinatie van entrees van de torens, commerciële functies, sport en in sommige gevallen zorg of een kinderdagverblijf. In het hart van het blok is het parkeren opgelost. Dit vergroot de footprint van het gebouw – en biedt de kans om het binnengebied actief te programmeren.
De vaststelling dat er een nieuw stedelijk blok ontstaat, is fascinerend. Tegelijkertijd roept het ook de vraag op hoe het precies gaat werken – ook op ooghoogte. Tijd voor een gezamenlijke beoordeling en reflectie. Wat zijn de ontwerpoplossingen die worden toegepast in dit blok? Wat zijn de uitdagingen? En als we de blik vooruitwerpen: hoe gaan de blokken geleidelijk de straatruimte en de stad van de toekomst vormen?
We nodigen architecten, stedenbouwkundigen, ontwikkelaars, adviseurs en overheden van harte uit om deel te nemen aan dit symposium, kritische vragen te stellen, en met elkaar bij te praten en te netwerken.
De tweede gast in de serie "Toren van Babel" is Caro van de Venne, partner bij Barcode Architects. Onderwerp van gesprek is hoogbouw en de openbare ruimte. Caro vertelt onder meer over het ontstaan van The Muse, de woontoren waarvoor Barcode zelf het initiatief nam. Direct ernaast bouwt het bureau nu een tweede toren, de driehoekige woontoren Casanova.
De zesde gast in de serie " Toren van Babel" is Marco Broekman, oprichter van BURA Urbanism. Onderwerp van gesprek is inclusieve hoogbouw. Marco spreekt onder meer over de verdichtingsopgave en de weerstand die daar in sommige gevallen tegen bestaat.
Lees meer over straatvernieuwing, vergroening en de toekomst van de openbare ruimte
'It happened under our watch', was een van de meest indrukwekkende uitspraken die ik Parijzenaars op het Journaal hoorde zeggen toen de Notre-Dame in 2019 in brand stond. De uitspraak verwoordde de impliciete collectieve verantwoordelijkheid die we hebben voor onze stad. Wij zijn slechts passanten. Van voorbijgaande aard. Ons belang zou daarom niet alleen bij het heden moeten liggen, maar evenzeer ook bij de toekomstige bewoners, zo benadrukt de uitspraak. Aan hen moeten we een levensvatbare, krachtige stad weer overdragen. Regelmatig moet ik tegenwoordig aan deze uitspraak denken als ik het debat rondom de woningbouw volg. Want wat zijn dat voor steden die we overdragen als we de beoogde 1 miljoen nieuwe
woningen erbij hebben gebouwd? En zijn we ons daar wel voldoende van bewust?
The research team at the Chair of Spatial Urban Transformation presents the Sensing Streetscapes: perspectieven op verdichting (Sensing Streetscapes: Perspectives on Densification) booklet. This is one of the outcomes of the Sensing Streetscapes research project. The booklet contains many perspectives on and lessons learned from Dutch spatial planning firms and international knowledge institutes on how to achieve the human scale in design. Together, the different perspectives provide a cross-section of contemporary urban planning and (landscape) architecture and thus provide guidelines for making crucial decisions for the current densification assignment of Dutch cities.
