De invloed van big-tech-miljardairs op de stemmingen in Groot-Brittannië en Duitsland, een Hybride oorlog vanuit Rusland en TikTok-verkiezingen in Roemenië. Wat dat met elkaar te maken heeft? In al deze casussen speelt (des)informatie een reusachtige rol in het sturen van de publieke opinie. Europa lijkt op dit gebied een van de weinige continenten die actief optreedt om onjuiste en feitenvrije informatie enigszins te reguleren door middel van beleid. In dit programma bespreken we wat desinformatie eigenlijk is, hoe het de publieke opinie en democratieën in Europa beïnvloedt, en of Europees beleid effectief is en helpt om weer een gedeelde werkelijkheid met elkaar te creëren.
Over de sprekers
Maurits Martijn is correspondent Beter internet bij De Correspondent. Hij schrijft over de macht, de mythes en de mogelijkheden van technologie. Samen met Dimitri Tokmetzis won hij meerdere journalistieke prijzen voor hun onderzoek naar digitale data. In 2016 won hij zowel De Loep als de VOJN-award voor beste onderzoeksjournalistiek voor het verhaal Operatie Leunstoel. In datzelfde jaar publiceerde hij met Tokmetzis de bestseller ‘Je hebt wél iets te verbergen’. Van 2017 tot augustus 2018 was hij plaatsvervangend hoofdredacteur van De Correspondent.
Marije Arentze is Oost-Europadeskundige en desinformatie-expert, met ervaring in journalistieke innovatie en maatschappelijk ondernemen. Ze houdt zich bezig met Russische desinformatie en het ontwikkelen van interventies tegen misleiding.
Willemijn Aerdts is een expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Zij doceert in de minor Intelligence Studies. Haar onderzoek richt zich op toezicht op inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de ontwikkeling van methodologie die gebruik wordt het inlichtingenveld.
Kim van Sparrentak is sinds 2019 Europarlementariër namens GroenLinks-PvdA. Namens GroenLinks maakt zij deel uit van de fractie van Groenen/Vrije Europese Alliantie.
Nepnieuws is misleidende en onjuiste informatie, die wordt verspreid om geld te verdienen of om de publieke opinie te beïnvloeden. Het is een vorm van desinformatie. Desinformatie en nepnieuws kunnen vele vormen hebben: een nieuwsbericht op het internet, een video op sociale media of een plaatje in een appgroep.
We worden overspoeld door nepnieuws en desinformatie, waarschuwen bezorgde politici en media. China en Rusland verspreiden met hulp van AI en Big Tech kwaadaardige onzin en dat holt de democratie uit. Punt is: ja, desinformatie bestaat, maar op kleine schaal en het effect is minimaal. Dat er zo vaak voor wordt gewaarschuwd, is een minstens zo groot probleem.
De tijd dat sociale media streng toezien op desinformatie is voorbij. We zullen moeten leren leven met nepnieuws.