Van de realisatie van betaalbare woningen en energie, tot buurtzorg, voedselproductie en het schoonhouden van de openbare ruimte; overal zetten burgers zich in met initiatieven voor hun buurt, stad of gemeenschap. Ze ontwikkelen publieke diensten, producten of activiteiten die niet gericht zijn op winst maken, maar wel relevante publieke waarde creëren. Toch kiezen overheden er nog steeds voor overwegend met marktpartijen in zee te gaan. Maatschappelijk initiatiefnemers lopen keer op keer aan tegen scepsis en wantrouwen, niet functionele bureaucratie en blokkades bij financiële instellingen; zaken die duurzame ontwikkelingen in de weg staan. In deze tijd, waarin het initiatief uit de samenleving zich nadrukkelijk manifesteert, biedt het model van de ‘coöperatie’ een alternatief voor de traditionele publiek-private samenwerking (PPS). Een juridische en functionele invulling van publiek-civiele samenwerking (PCS), waarin burger en overheid zich constructief tot elkaar kunnen verhouden. Wat is precies de toegevoegde waarde van een coöperatie? Hoe zorgen we ervoor dat dit model een sterke schakel in de samenwerking tussen burger en overheid wordt? En hoe ziet een coöperatieve stad en samenleving in de toekomst eruit? Samen met bewoners, onderzoekers, ambtenaren en politici, verkennen we de potentie van de coöperatieve beweging in de stad en land.
De werkconferentie Coöperatieven maken de stad wordt gerealiseerd door Pakhuis de Zwijger en komt tot stand in samenwerking met: Gemeente Amsterdam, WAAG, Tertium, Commons Network, Hogeschool van Amsterdam, De Warren, !WOON, 02025, De 99 van Amsterdam, De Nieuwe Meent, Herenboeren NL en Crowdbuilding/Space&Matter.
Programma tijdlijn
16.00-17.00 uur – Coöperatieven in beeld
LIVECAST sessies waarin bestaande coöperatieven uit stad en land hun kennis en ervaringen uit de praktijk delen:
- Woon- & Energiecoöperatieven: in gesprek met het Rotterdams Woongenootschap, Stroom, NDSM Energie en Westerlicht.
- Voedsel- & Zorgcoöperatieven: in gesprek met Land van Ons, Herenboeren NL, Nederland Zorgt voor Elkaar en Hoogeloon.
Waarom kozen zij ervoor om zichzelf als coöperatief te organiseren? Tegen welke uitdagingen lopen ze tegenaan, en wat is er nodig voor de toekomst?
17.15-18.15 uur – Break-out sessies ronde I
LIVECAST uitzendingen en online brainstorm sessies, waarin verschillende ideeën voor de verbetering van de coöperatieve beweging besproken en gepitcht worden:
- De toekomst van de wooncoöperatie: in gesprek over hoe Amsterdam haar ambities in de komende jaren verder gaat vormgeven.
- Toolkit voor een coöperatieve energietransitie: in gesprek over de weg naar een klimaatneutrale stad, 50% lokaal eigenaarschap en een sociale, rechtvaardige transitie.
- Brainstorm – Samen werken aan coöperatieve tech: hoe geven we een digitale publieke ruimte vorm?
Met o.a. Chandar van der Zande (De Warren), Marije Raap (Gemeente Amsterdam), Nathalie van Loon (Gemeente Amsterdam), Robert Goené (Waag) en Clemens Mol (!WOON).
18.30-19.30 uur – Plenaire opening
Tijdens de plenaire opening van de werkconferentie Coöperatieven maken de stad gaan we met initiatiefnemers, experts en politici uit binnen- en buitenland in gesprek over de kracht en betekenis van de coöperatieve beweging.
Met Christian Iaione (Laboratory of the Governance of the Commons, Bologna), Barbara König (Genossenschaftsforum e.V., Berlin), Bianca Ernst (coöperatie ’t Hof van Cartesius, Utrecht), Hans Krikke (Stichting Samenwonen Samenleven en buurtcommunity Ru Pare), Tine de Moor (Rotterdam School of Management), Marleen Stikker (WAAG) en Amsterdamse wethouder Marieke van Doorninck.
19.45-20.30 uur – Break-out sessies ronde II
Verschillende LIVECAST sessies waarin experts dieper ingaan op verschillende aspecten die de positie en rol van de coöperatie kunnen versterken:
- Samensturing, Samenschuring: hoe ondernemerscoöperatieven en overheden een antwoord kunnen vinden op de problemen van co-creatief bestuur.
- Coöperatieve fondsen en financiering: hoe financieren we de coöperatieve beweging op duurzame wijze?
- De waarde van de buurtcoöperatie: hoe kunnen we de Community Wealth Building Toolkit inzetten bij het opzetten van buurtcoöperaties?
Met o.a. Joachim Meerkerk (HvA), Marije Raap (Gemeente Amsterdam), Jan-Jaap Gerritsma (Stadmakersfonds), Natasha Hul (Schumacher Center for New Economics), Tjeerd Haccou (Crowdbuilding) en Thomas de Groot (Commons Network).
20.30-21.30 uur – Break-out sessies ronde III
LIVECAST uitzendingen en online brainstorm sessies, waarin verschillende ideeën voor de verbetering van de coöperatieve beweging besproken en gepitcht worden:
- Een Energiewinnend Net: in gesprek over hoe Amsterdam klimaatverantwoordelijkheid neemt en koploper schone energie is in 2025.
- Brainstorm – De Amsterdamse coöperatieven incubator: hoe kan een publiek-collectieve coöperatieven incubator eruit zien?
- Brainstorm – Overwaarde van je huis terug naar de buurt: is het mogelijk om de overwaarde van je huis in te zetten voor de buurt? En hoe?
Met o.a. Pauline Westendorp en Marjolijn Bronkhuyzen (02025), Sophie Bloemen en Thomas de Groot (Commons Network) en Tjeerd Haccou (Crowdbuilding/Space & Matter).
21.30-22.00 uur – Plenaire afsluiting
Tijdens de plenaire afsluiting van de werkconferentie “Coöperatieven maken de stad” formuleren we met alle aanwezigen de stappen op weg naar een coöperatieve stad en samenleving.
Met o.a. Chandar van der Zande (De Warren), Natascha Hagenbeek (kunstenaar en initiatiefnemer Commons vlag), Jacqueline Cramer (02025) en de Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink.
