Hoe kunnen we het vertrouwen in de journalistiek herstellen in deze verwarrende tijden? VPRO Tegenlicht volgt de jonge Nederlandse onderzoeksjournalist Christiaan Triebert op de redactie van The New York Times en spreekt hem over zijn zoektocht naar de waarheid met behulp van Open Source Intelligence (OSINT). Over de waarde van journalistiek gebaseerd op informatie en bewijsvoering uit openbare bronnen, letterlijk van het internet geplukt dus. Om greep te krijgen op een wereld waar tegengestelde versies van de werkelijkheid met elkaar strijden, zijn er steeds meer journalisten die nieuwe onderzoeksmethoden inzetten om de waarheid te achterhalen. Wat betekent deze revolutie in de onderzoeksjournalistiek voor het achterhalen van de waarheid en het herstel van vertrouwen in de journalistiek?
De VPRO Tegenlicht documentaire “Trust Me, I’m a Journalist” wordt op maandag 26 september om 20:25u uitgezonden op NPO2.
Over het programma
Tijdens deze Tegenlicht Meet Up bespreken we onder andere de verschillende facetten van het gebruik van Open Source Intelligence in de journalistiek.
We beginnen de avond met een gesprek over het maakproces van deze aflevering. Dat doen we met:
- Shuchen Tan, is regisseur bij VPRO Tegenlicht. Ze maakte eerder onder andere de documentaires De wereldkaart volgens China (2022), Wijze lessen van Afghanistan (2021) en ‘The Bigger Picture’ (2020).
- Christiaan Triebert, is onderzoeksjournalist bij de New York Times en lid van het Visual Investigations Team. Een groep verslaggevers, editors en technici die zich specialiseren in het minutieus reconstrueren van nieuwsgebeurtenissen op basis van openbare bronnen. Zijn team heeft meerdere pulitzer prijzen binnengesleept, voor twee daarvan was Christiaan Triebert mede-verantwoordelijk. Christiaan zal ons digitaal joinen vanuit New York.
Hierna zetten we het gesprek in het Engels voort met:
- Annique Mossou, is onderzoeker en trainer voor Bellingcat. Hiervoor maakte zij deel uit van het OSINT eenheid van de nationale politie, waar zij zich voornamelijk richtte op jihadistische propaganda. In haar huidige werk focust zij zich voornamelijk op online desinformatie en complottheorieën.
- Brianne McGonigle Leyh, is universitair hoofddocent bij het Studie- en Informatiecentrum Mensenrechten (SIM), het Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging & bij het Utrecht Law College (ULC). Zij is als advocaat gespecialiseerd in (schendingen) van mensenrechten en transitional justice (overgangsjustitie). Momenteel is zij bezig bij de Universiteit Utrecht met het opzetten van de eerste Open Source Investigations Lab (OSINT Lab) in Nederland.
- Marieke Kuypers, is social media expert. Ze maakt en presenteert de online video serie voor Pointer (KRO-NCRV). Ook op TikTok creëert Kuypers filmpjes over desinformatie (voor haar meer dan 100k volgers) om op deze manier te laten zien welke filmpjes die rondgaan ‘fake-news’ zijn, en hoe je dit kan herkennen. Ook heeft Kuypers een aantal jaar als journalist en social coördinator gewerkt bij de NOS.
Tijdens de Meet Up zal er ook ruimte zijn voor vragen uit de zaal voor onze panelleden. Deze kunnen zowel in het Nederlands als in het Engels worden gesteld.
De Nederlandse onderzoeksjournalist Christiaan Triebert heeft samen met zijn collega's bij The New York Times een Pulitzerprijs gewonnen voor internationale verslaggeving. De Amerikaanse krant kreeg de prestigieuze persprijs onder meer voor een reeks van acht verhalen over de 'schaduwoorlog' die Rusland voert in Afrika en het Midden-Oosten.
For a set of enthralling stories, reported at great risk, exposing the predations of Vladimir Putin’s regime.
6 januari 2021 was de dag dat Trumpaanhangers met geweld het Amerikaans parlement wisten binnen te dringen. Veel van deze gewelddadige Capitoolbestormers konden uiteindelijk worden opgepakt dankzij 'osint', oftewel open source intelligence. Dat houdt in dat je informatie vergaart met behulp van openbare bronnen, zoals bijvoorbeeld Facebookposts en Instagramvideo's en -foto's.
A Times investigation used cockpit recordings to show for the first time how Russian pilots attacked civilians in Syria this summer, killing dozens.
