Nooit viel het eerder dan nu: Dutch Overshoot Day, de dag waarop wij Nederlanders al zoveel hebben geconsumeerd dat we de rest van het jaar ecologisch op krediet leven. Dit betekent dat tussen 1 januari en 12 april we net zoveel grondstoffen hebben gebruikt als de aarde in een heel jaar kan regenereren. Een goede dag dus om ons af te vragen waarom groeiende overconsumptie nog altijd de normaalste zaak van de wereld is te midden van de klimaatcrisis. Wat levert hyperconsumptie ons op en wat kost het? Wat is de rol van marketing en reclame in onze koopverslaving? En welke oplossingen zijn er voor handen om onze ecologische lening zo snel mogelijk af te kunnen lossen?
Over de sprekers
Winnie Oussoren is voorzitter van Milieudefensie Jong, de jongerenafdeling van Milieudefensie. Ze voert campagne voor ambitieuzere klimaatdoelen van Ahold, het moederbedrijf van Albert Heijn, Bol.com, Etos en Gall & Gall. Op 12 april gaat ze samen met 100 jongeren ’s middags naar de aandeelhoudersvergadering van Ahold om als kersverse aandeelhouders rechtstreeks aan de CEO te vragen of hij zich aan het Parijs-akkoord wil gaan houden.
Martine Doppen is campaigner bij Reclame Fossielvrij. Ze werkt aan een verbod op reclames door de fossiele industrie, vliegreizen, cruises en auto’s met een fossiele brandstofmotor. Amsterdam wil reclame voor de fossiele industrie en vliegvakanties al uit de stad weren. In Den Haag, Rotterdam en Utrecht liggen soortgelijke voorstellen op tafel en klimaatminister Rob Jetten onderzoekt momenteel met gedragsexperts of een verbod op fossiele reclame kan helpen om de klimaatdoelen te halen.
Prof. dr. Willemijn van Dolen is hoogleraar Marketing en Impact Director Center for Responsible Consumption. In haar onderzoek en onderwijs richt ze zich op duurzaamheid, consumentengedrag, en (responsible) marketing. Zo doet ze onder meer onderzoek naar greenwashing, het effect van online communicatie van CEOs over sociaal politieke onderwerpen, duurzaamheid & marketing, en hoe veranderende consumptiepatronen het welzijn van consumenten beïnvloeden.
Imane Nadif is sinds 2018 gemeenteraadslid en inmiddels vicefractievoorzitter van GroenLinks Amsterdam. Ze zet zich onder meer in voor duurzaamheid en de circulaire economie.
Gustaaf Haan is filosoof en werkt als onderzoeker bij de onafhankelijke denktank Questionmark. Stichting Questionmark zet zich in voor een duurzaam voedselsysteem en richt zich daarbij specifiek op de rol van marketing.
Op 12 april 2023 is het Dutch Overshoot Day: de dag waarop Earth Overshoot Day zou plaatsvinden als iedereen in de wereld zou leven zoals wij. Tussen 1 januari en 12 april zouden we dan net zoveel grondstoffen hebben gebruikt als de aarde in een heel jaar kan regenereren. Dit is bepaald op basis van de laatste data van de National Footprint and Biocapacity Accounts gepubliceerd door de Footprint Data Foundation in samenwerking met Global Footprint Network en York University, Toronto. Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Nederlander, zouden we 3,6 Aarde’s nodig hebben.
De provincie Noord-Holland staat geen reclames voor vlees, vis en fossiele brandstoffen meer toe op haar bushaltes. Het weren van visreclame is zelfs een wereldprimeur, aldus actiegroep Reclame Fossielvrij.
Amsterdam was de eerste stad ter wereld die reclames voor benzineauto's in de ban deed. Wereldwijd groeien dit soort initiatieven nu, blijkt op de klimaattop in Egypte, waar actiegroep Reclame Fossielvrij de Wereldgezondheidsorganisatie oproept haar macht in de strijd te gooien.
Ahold Delhaize is in Nederland bekend van Albert Heijn, Etos, Gall & Gall en Bol.com. Zelf heeft het bedrijf uitgerekend verantwoordelijk te zijn voor ruim 69,5 megaton CO2 per jaar: ongeveer net zoveel als 3,5 miljoen huishoudens in Nederland jaarlijks uitstoten. De meeste uitstoot wordt veroorzaakt bij het maken van de producten die zij verkopen, zoals yoghurt, hamburgers, chips, kleding, elektronica en andere producten.
Dat consumptie de planeet schaadt en ons niet gelukkiger maakt (integendeel) wisten we al. Filosoof Gustaaf Haan stelt voor om kritischer te kijken naar het beginpunt: de gigantische hoeveelheid reclame waaraan we dagelijks blootstaan
