Wie zien we graag en wie zien we liever niet in de stad? Journalisten Mina Etemad en Brechtje Keulen maakten voor de podcast DOCS (NTR/VPRO) de audiodocumentaire Een duifvriendelijke stad, die vanaf 27 november te horen zal zijn. Een verhaal over gewenste en ongewenste stadsbewoners, verteld aan de hand van één klein dier dat een duikvlucht maakte van ‘nuttig en welkom’ naar ‘vieze vliegende rat’: de stadsduif. Vanavond gaan we op zoek naar manieren om de stad duifvriendelijker te maken. Hoe kunnen mens en duif samenleven, zonder al te veel last van elkaar te hebben?
Tijdens deze avond gaan we allereerst in gesprek met duivenredder Billie Savage. Zij heeft de stichting Stadsduivenhulp opgericht en helpt onder andere duiven met draadvoet. Dat is wanneer er draden of haren om de tenen van een duif gewikkeld zitten, waardoor de tenen afgekneld, gewond of misvormd raken en zelfs af kunnen sterven. Veel duiven in steden hebben last van deze aandoening, omdat ze vaak over straat scharrelen op zoek naar eten.
Vervolgens gaan we in gesprek met wetenschappers die onderzoek doen naar steden waar gemeentelijke duiventillen zijn geplaatst. Daar krijgen duiven een slaapplek, voedsel en drinken en worden hun eieren verwisseld met kalkeieren om de populatie in te dammen. Wat voor voordelen of nadelen levert dit op voor duiven en voor mensen?
Tot slot spreken we met politici over hun visie op de plek van duiven in de stad, mede naar aanleiding van een initiatiefvoorstel dat De Partij voor de Dieren diezelfde dag indient voor een duifvriendelijke stad.
Ook zal er een duivensoundscape te horen zijn gedurende de avond, gemaakt door muzikant Pim Walter.
Over de sprekers
Billie Savage heeft een achtergrond in personal training en revalidatie door middel van lichamelijke oefeningen. De afgelopen tien jaar heeft ze zich fulltime beziggehouden met dieren- en milieuactivisme. In 2020 leidde dit tot een persoonlijke call-to-action voor de verwilderde duiven om ons heen, en de oprichting van een stichting voor belangenbehartiging: Stichting Stadsduivenhulp. Momenteel besteedt ze het grootste deel van haar tijd aan behandeling en rehabilitatie – dit keer voor vogels! In 2025 opent Billie Savage een sanctuary voor gehandicapte of dakloze duiven.
Wouter Schaake is onderzoeker aan de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. Hij heeft een grote liefde voor (stads)ecologie, evolutie en gedragswetenschap. Deze passie drijft hem om onderwijs te geven over en onderzoek te doen naar de wereld om ons heen. Hij hoopt mensen bewuster te maken van onze verwevenheid met de planeet, en wil inspireren om wegen te vinden naar een duurzame, natuur-inclusieve maatschappij.
Judith Krom is sinds 2022 raadslid voor de Partij voor de Dieren. Hier zet zij zich hard in om van Amsterdam een diervriendelijke stad te maken. Onder deze inzet vallen ook onbegrepen dieren zoals ratten, vissen, en natuurlijk ook duiven. Daarom komt Judith binnenkort met een initiatiefvoorstel voor een duifvriendelijke stad.
Pim Walter is een muzikant die zowel optreedt als muziek componeert. In de zomer is hij te vinden op het podium als bassist van de Spaanse zanger Alvaro Soler. In de winter werkt hij aan nieuwe muziek in zijn studio, met een focus op het creëren van sfeer en emotie. Pim schrijft, speelt en neemt zelf zijn muziek op. Zo maakt hij surf-soundtrack muziek met de band Dino Kids en componeert hij muziek voor podcasts, theater en dans. Daarnaast is hij een gepassioneerd vogelaar. In 2022 creëerde hij voor Mediamatic een duivensoundscape, bestaande uit zelf opgenomen geluiden van duiven. In deze installatie werden bezoekers omringd door het koeren, vliegen en tikken van duiven, met hier en daar zelfs een beetje muziek.
Rivke Jaffe is hoogleraar Stadsgeografie aan de UvA. Jaffe onderzoekt het alledaagse stadsleven: hoe stadsbewoners samenleven, hoe ze betekenis geven aan elkaar en aan hun woonomgeving, en hoe dit de werking van stedelijke machtsprocessen beïnvloedt. Ze leidt momenteel een groot Europees onderzoeksproject over de rol van dieren bij de totstandkoming van stedelijke ongelijkheid in Amsterdam en Rio de Janeiro.
Over de makers
Mina Etemad is journalist en theater- en dansrecensent voor de Volkskrant en de Theaterkrant. Daarnaast is ze presentator van de podcast DOCS (NTR/VPRO) en maakt ze audioverhalen. Naast onderwerpen als migratie en ‘belonging’ verdiept ze zich in dierenrechten. Wat we van het verleden bij ons dragen en hoe we daarmee het heden vormgeven is een terugkerend thema in haar verhalen, evenals hoe we een maatschappij kunnen inrichten waarin allerlei soorten mensen en dieren samenleven. Samen met Brechtje Keulen maakt ze de audiodocumentaire Een duifvriendelijke stad, die vanaf 27 november te horen zal zijn in de podcast DOCS.
Brechtje Keulen is journalist en podcastmaker. Ze maakt verhalen over mensen die op wat voor manier dan ook aan de zijlijn van de samenleving zijn komen te staan, zoals dakloze en ongedocumenteerde mensen. Ze onderzoekt beleid, structuren en mechanismen die ervoor zorgen dat de een wel mee kan doen, en de ander niet. Samen met Mina Etemad maakt ze de audiodocumentaire Een duifvriendelijke stad. De stadsduif werpt wat haar betreft een bijzonder licht op de vraag: wie mag er deel uitmaken van ons straatbeeld en wie zien we daar liever niet?
Duivenexpert en illustrator Rosemary Mosco gaat in gesprek met host van de podcast Ologies over duiven. Hoe komt het dat duiven zo dicht bij ons in de stad leven? Hoe vinden ze hun weg naar huis? Zijn duiven echt monogaam? En hoe komt het dat hun voeten zo verstrikt raken in draden?
De stadsduif, duizenden jaren geliefd, vereerd en ingezet tot algemeen nut, wordt de laatste decennia nauwelijks nog getolereerd. Of erger: we draaien hem beleidsmatig de nek om. Wat is er veranderd in de relatie tussen mens en duif?
Public Space Detective (architect Floor van Ditzhuyzen) laat zien hoe vijandige architectuur groepen als dakloze mensen en ‘plaagdieren’ uitsluit van de publieke ruimte.
Onderzoeken hebben aangetoond dat het plaatsen van duiventillen een diervriendelijke, effectieve methode is om duivenoverlast tegen te gaan. In Duitsland zijn er al veel steden met zulke tillen en is er zelfs een handleiding opgesteld hoe zo’n til te realiseren.
