In 2007 barstte er in Vlaanderen een discussie los die in de jaren daarop leidde tot een steeds groter wordende ban op het zichtbaar dragen van religieuze tekens en het dragen van religieuze hoofdbedekking in het bijzonder. Niet alleen door gemeentes en scholen, maar ook in de privésector. Een ban die met name een grote impact heeft op gesluierde vrouwen en meisjes, die zo gedwongen worden om te kiezen tussen hun carrière en hun hoofddoek.
Een protestactie tegen het hoofddoekverbod voor stadsambtenaren in Antwerpen in 2007 leidde tot de oprichting van BOEH! (Baas Over Eigen Hoofd), een feministisch actieplatform van vrijwilligers die strijden voor het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen en meisjes om zich te kleden zoals ze willen en om zelf te beslissen of ze wel of geen hoofddoek dragen. De naam is een verwijzing naar ‘Baas in eigen buik’, de slogan waarmee feministes van de tweede golf in de jaren ’70 zelfbeschikking en het recht op abortus opeisten. Na 15 jaar strijd verscheen er in maart een boek over BOEH!. We gaan erover in gesprek met schrijvers Samira Azabar, Ida Dequeecker en Nawal Mustafa van moslimvrouwen collecties S.P.E.A.K.
Tijdens deze FemCity gaan we in het eerste deel in gesprek met twee kernleden van BOEH! die het boek hebben samengesteld. Met Samira Azabar (socioloog en feministe van het eerste uur) en Ida Dequeecker (medeoprichter van de Dolle Minabeweging in Vlaanderen) praten we over de kosten en de baten van 15 jaar actievoeren, over het neutraliteitsprincipe, over gelijk krijgen zonder dat er iets verandert en de moeizame relatie met de media. Maar we gaan het ook hebben over zusterschap, en het werken aan een betere samenleving.
In het tweede deel gaan we in gesprek met moslimvrouwen collectief S.P.E.A.K en verleggen we onze blik naar Nederland, waar in het begin van maart door minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid werd aangekondigd dat politiemensen en buitengewoon opsporingsambtenaren geen religieuze hoofdbedekking mogen dragen. Dit staat haaks op eerdere beslissingen van gemeenteraden van steden als Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Arnhem. Is deze beslissing een voorbode op een groter wordende ban van de hoofddoek in meerdere sectoren? Wie krijgt er een stem in deze discussie en wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de polemiek en het protest in Vlaanderen en Nederland?
Meer informatie over de sprekers:
- Sociologe Samira Azabar werkt als docent en doctoraatsonderzoeker politieke wetenschappen aan de Universiteit van Antwerpen. Ze is co-host van de podcast Politicologica. Ze is feministe, moeder en activiste bij BOEH! (Baas over Eigen Hoofd). Als feministisch en antiracistisch collectief strijdt BOEH! (Baas Over Eigen Hoofd!) voor het recht op zelfbeschikking van iedere vrouw over haar eigen doen en laten, over haar lichaam en leven. In maart 2022 verscheen het boek BOEH!, samengesteld door Samira Azabar en Ida Dequeecker, over 15 jaar actievoeren tegen de ban op levensbeschouwelijke tekens en hoofddoeken in het bijzonder.
- Feministe en activiste Ida Dequeecker is medeoprichtster van de Dolle Mina-beweging in Vlaanderen in 1970, de radicale autonome feministische beweging die opkwam voor ‘vrouwenbevrijding’ (zoals het toen heette) en die onder meer actievoerde om abortus uit het strafwetboek te halen, met de slogan ‘Baas in eigen buik’. Ze richtte vervolgens de Feministisch Socialistische beweging (FemSoc) mee op en is al jaren actief bij de feministische denktank Furia. Tenslotte is ze medeoprichtster van het collectief BOEH! (Baas Over Eigen Hoofd!)
- Nawal Mustafa is mede-oprichter van moslimvrouwen collectief S.P.E.A.K. en heeft onderzoek gedaan over neutraliteit in de context van de Hijab.
- Tussendoor deelt Smahane Ghannou haar poëzie en proza. Als (f)luistervinkje deelt zij verhalen over vrijheid, verbinding, acceptatie, diversiteit, burgerschap, authenticiteit, identiteit, geloof, hoop en liefde.