Het is de dag waarop we in Nederland al zoveel hebben geconsumeerd dat we de rest van het jaar ecologisch op krediet leven: Dutch Overshoot Day. Dit jaar valt het op 12 april. Nog nooit eerder viel het moment vroeger dan dit jaar. Met andere woorden, de impact van onze consumptie daalt niet sinds wij weten dat we in een klimaatcrisis zitten, sterker nog: de impact stijgt.
Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Nederlander, zouden we inmiddels 3,6 aarde’s nodig hebben om alle grondstoffen te kunnen leveren die we nodig zouden hebben. Daarmee staat Nederland in de top 25 landen met de grootste ecologische voetafdruk ter wereld. We doen het niet alleen slechter dan veel West-Europese landen zoals Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk maar zelfs slechter dan olieproducerende landen zoals Rusland en Saudi-Arabië. Tijd dus om onszelf een spiegel voor te houden: hoe verkleinen we onze voetafdruk? Hieronder drie initiatieven op een rij:
De aandeelhouder
Winnie Oussoren, voorzitter van Milieudefensie Jong, vindt dat de grootste impact aan de productiekant gemaakt kan worden. Daarom heeft Winnie samen met honderd andere jongeren aandelen gekocht van een van de grootste retailers van Nederland: Ahold Delhaize. En nu mag ze op 12 april – inderdaad, Dutch Overshoot Day – naar de aandeelhoudersvergadering van het moederbedrijf van onder meer Albert Heijn, Etos en Bol.com komen. Daar zal ze samen met andere jongeren eisen dat de klimaatambities van het moederbedrijf van Ahold in lijn komen met het Parijs-akkoord.
De campaigner
Martine Doppen, campaigner bij Reclame Fossielvrij, legt de nadruk op de rol die reclames spelen. Advertenties hebben het doel om ons meer producten te laten kopen en zijn daarom inherent problematisch als het over consuminderen gaat. Ze probeert met Reclame Fossielvrij een verbod te krijgen op reclames voor de fossiele industrie, vliegreizen, cruises en auto’s met een fossiele brandstofmotor. In Amsterdam is dit al deels gelukt, en ook bij andere grote steden in Nederland ligt er een plan op tafel.
De ondernemer
Daarnaast is Maarten Rijninks in Amsterdam de biologische supermarkt De Aanzet gestart. In deze supermarkt betaal je de echte prijs voor producten. Je betaalt dus óók voor de onderbetaling, klimaatbelasting, landgebruik en watergebruik van de producten. Deze supermarkt is de eerste ter wereld die ‘echte prijzen’ rekent voor haar producten.
—
Meer weten over deze initiatieven en tegelijkertijd horen wat de wetenschap en politiek van deze ideeën vinden? Kom dan op woensdag 12 april naar het programma Overdaad in Overvloed om 20.00 uur in Pakhuis de Zwijger. Daarin schuiven niet alleen Winnie, Martine en Maarten aan maar ook Willemijn van Dolen, professor marketing aan de Universiteit van Amsterdam, en Imane Nadif, gemeenteraadslid voor GroenLinks Amsterdam.
