Deze 90ste editie van Fotokroniek staat helemaal in het teken van de Selection Of Dutch Photography Award, oftewel de SO ’23 Award. Deze fotografie wedstrijd gaat over de creatieve identiteit van de professionele fotograaf en wordt georganiseerd door DuPho, de beroepsvereniging voor professionele fotografen in Nederland. DuPho wil met deze wedstrijd de aandacht vestigen op het diverse fotografielandschap in Nederland. Ieder jaar selecteert een jury uit alle hoeken van het vak twintig professionele fotografen, onder wie vier studenten. Tijdens deze aflevering van Fotokroniek gaat alle aandacht naar deze vier studenten die inmiddels zijn afgestudeerd. Wat drijft ze, wat zijn hun dromen en ambities binnen de fotografie?
Over de fotografen
Elizar Veerman – You Huddle To Keep Warm
Jury: “Deze fotograaf laat op een mooie manier biculturaliteit zien. Hij heeft relaties tussen jongens en jonge mannen, op een eerlijke en sympathieke manier vast weten te leggen. Wij willen deze fotograaf uitnodigen om in deze culturen nog dichterbij te komen om zo nog meer één beeld te kunnen vinden. Om meer tijd te nemen om eenheid te kunnen realiseren.”
Elizar: “In de afgelopen jaren heb ik adolescente jongens en mannen geportretteerd met een geschiedenis van ‘ontplaatsing’ terwijl zij ruimte terugclaimen. Ik was omringd met deze jongens en mannen in Molukse wijken, de voormalige Nederlandse Antillen, de cités van Marseille en de periferieën van andere West-Europese steden. Deze jongens en mannen fungeerden als spiegels. Ik herkende mij in hun geschiedenissen, hun agressie, hun plezier, hun wonden, hun kwetsbaarheid en hun maskers. You Huddle To Keep Warm is een eerbetoon aan alle jongens en mannen die mij en mijn camera toelieten in hun ‘space’.’
Katerina Motylova – Loss
Jury: “De kracht van dit verhaal is de verandering van situatie. Het gebruik maken van de situatie en toeval, van het lot dat dingen je overkomen en die in je fotografie blijven verwerken. Veel fotografen werken met een begin- en eindpunt, maar hier volgen de evenementen elkaar op terwijl ze de fotograaf overkomen. Dit maakt fotografie een centraal punt in het leven. Zo krijgen we een verhaal aan de buitenkant mee dat van binnen gemaakt is. Het beweegt mee met de gebeurtenissen op een bepaalde manier. Dat zie je niet vaak, dat foto’s zich in hun context vernieuwen. We zien voor ons dat deze beelden in de toekomst een fotoboek worden.”
Katerina: “First, I lost my home. It happened in 2014 when Russia occupied Luhansk – my hometown. I was no longer able to come back to the place I belong. Back then I still thought everything would be over soon.”
‘Slowly my parents learned to recite Russian propaganda. Then I lost my desire to talk to them, for a second time. My sister was a buffer between me and them for a while before she had to run away from missiles and also left Luhansk. She became a refugee in Ukraine, living in a refugee camp near Kyiv. She passed away from cancer soon after that. I lost her. In 2022 I read the news about the war every day. Over and over.’
‘My family represents those who Russia’s propaganda addresses now, and such an indistinct nature became a fruitful stage for warmongering. I had never really thought about identity. Maybe, I did not even know who am I until I started to lose everything that defined me. The war is taking everything from me, I am desperately trying to keep what little is left. This work is my attempt to speak about loss and to not be forgotten.’
Mariëtte Lock – Herenstraat
Jury: ‘De fotograaf durft een diverse series foto’s te laten zien. De foto van het meisje met haar ogen dicht, is misschien wel de beste foto van het jaar. Wat er in de studio ontwikkeld is, de mimiek, en de blik in de auto zijn heel sterk. Daar is lang op gestudeerd. Je ziet hier dat de kennis die je opdoet in de studio van pas komt als je de straat op gaat om te fotograferen.’
Mariëtte: ‘Deze inzending is een selectie van losse beelden uit het boek ‘Herenstraat’. De foto’s van deze documentaireserie zijn gemaakt in en nabij de Herenstraat in Gouda, in de periode 2020-2022. De Herenstraat ligt in een volkswijk. Negatieve berichtgeving over de straat zorgt er onder andere voor dat veel mensen de straat mijden. Voor mij was dat juist een reden om erheen te gaan. De portretten zijn gemaakt in een mobiele studio, een schaftkeet die ik voor negen maanden in de straat heb geparkeerd.’
Tineke van der Pouw Kraan
Jury: ‘Biodiversiteit is een belangrijk onderwerp dat de aandacht verdient. Dit zijn technische en intrigerende beelden. Én dit speelt zich af in Nederland, in de achtertuin. Daar begint de interesse. De selectie heeft genoeg variatie. Het zijn in principe twee series die in hetzelfde onderwerp passen. Dat laat zien dat de fotograaf in de breedte meerdere onderwerpen kan benaderen zonder dat het voor de hand liggend wordt. Als er iets moeilijk is, dan is het om je eigen visuele gebied te claimen, maar dat is hier wel gebeurd. Het resultaat is een romantisch, klassiek beeld.’
Tineke: ‘In de grond onder onze voeten leeft een complexe gemeenschap van micro-organismen. Deze oeroude levensvormen staan aan de oorsprong van ons leven. Hoewel er nog heel veel onbekend is over dit uitermate diverse ecosysteem, is het wel duidelijk dat we ervan afhankelijk zijn en er veel van kunnen leren, zeker ook voor onze voedselvoorziening en een gezonde biodiverse bovengrondse wereld. Zo zorgen bepaalde schimmeldraden (het mycelium van Mycorrhiza) bijvoorbeeld voor communicatie tussen bomen en voor watertransport en voeding.’
‘Ik wil je meenemen naar die ondergrondse wereld, door haar uit het donker naar boven te halen. De micro-organismen die samenleven met plantenwortels zijn met het blote oog niet zichtbaar. Daarom heb ik, met hulp van Mycoloog Dr. Jos Houbraken (Westerdijk Instituut, Utrecht), de bacteriën en schimmels vanaf verschillende planten- en bomenwortels uit mijn Amsterdamse tuintje gekweekt. Iedere morgen liet ik mij weer verrassen door de bijzondere vormen die op de petrischaaltjes aan het groeien waren.’
‘Wanneer planten sterven, worden ze verteerd door bodembacteriën. In waterrijke grond is er een gebrek aan zuurstof en dan produceren ze het broeikasgas methaan (aardgas). Dit methaan is in de winter soms te zien onder het ijs. Tijdens het schaatsen probeer ik al meer dan 30 jaar de mooiste bellen te vinden. Afgelopen winter waren dat ineens heel spectaculaire vormen, nog nooit eerder gezien! Dus heb ik urenlang met pijnlijk koude vingers met mijn camera op het ijs gelegen. Mijn schaatsmaatje had niets meer aan me. Maar dit kon niet wachten, na een paar dagen zou het weer voorgoed verdwenen zijn.’
Over de jury
De jury bestond dit jaar uit Arno Haijtema (redacteur Volkskrant), Gijs van den Berg (creatief directeur en partner van KesselsKramer), Jouk Oosterhof (fotograaf), Meryem Slimani (fotograaf en artdirector) en Valeria Posada Villada (curator public practice Foam). De jury zag in 2023 veel verhaal en durf. Zowel de mogelijkheden die de techniek van fotografie biedt, kleur en compositie als eigenheid troffen de jury.
NRC OVER DE SELECTIE: “Werk genomineerden SO Award biedt alle smaken van fotografie. Documentaire modefotografie, een inkijkje in de huiskamer van Amsterdammers en portretten van Oekraïense vluchtelingen in Nederland: in de selectie van genomineerden voor de SO Award 2023 – ‘Selection of Dutch Photography’ – van beroepsvereniging voor fotografen DuPho komen alle smaken fotografie voorbij.”
