Amsterdam is een geliefde plek om te wonen en leven. Er wordt volop gebouwd om hier ruimte aan te geven. Maar de manier waarop we steden bouwen verandert. In de stad is een beweging op gang gekomen waarbij Amsterdammers zelf meewerken aan het bouwen van hun omgeving, zoals bijvoorbeeld de duurzame drijvende woonwijk Schoonschip, de verschillende nieuwe wooncoöperaties en bewonersinitiatief Hart voor de K-buurt. Anders dan bij klassieke gebiedsontwikkeling, is er bij deze ontwikkelingen vaak sprake van andere rolverdelingen tussen gemeente, marktpartijen, initiatiefnemers en bewoners. We noemen dit nieuwe ontwikkelmodellen. Wat is het belang van deze nieuwe ontwikkelmodellen voor de stad? Waar bewijst het zijn waarde en wat betekent dit voor bewoners? Maar ook, waar lopen we nog tegen aan? Laat je inspireren en denk mee tijdens de werksessies over hoe we deze nieuwe vorm een stap verder brengen.
Dit programma is enkel fysiek te bezoeken en duurt tot uiterlijk 18:00 uur. Er is plek voor maximaal 150 bezoekers.
Blok I: Keynote Speech
We trappen de avond af met een keynote speech van David Sim, Creative Director bij Gehl en auteur van het boek ‘Soft City’ waarin hij het concept van een dichtbevolkte maar verbonden stad onder de loep neemt, waarbij gevarieerde architectuur en een duurzaam leefbare leefomgeving gewaarborgd moeten worden. Centraal staat de vraag hoe we iedereen laten meedenken, meewerken en meebouwen aan hun eigen woonomgeving.
Blok II Expert Panels
In het eerste panel over de leefwereld stellen we het belang vast van een leefomgeving waarin gebieden niet alleen top-down door ontwikkelaars of gemeente worden ontwikkeld, maar bewoners en lokale initiatiefnemers ook een rol spelen in het vormgeven. Waarom is dit belangrijk voor een prettige en leefbare stad of buurt?
In het tweede panel leggen we de focus op zeggenschap en eigenaarschap in gebiedsontwikkeling. Om de actieve rol van bewoners mee te nemen in gebiedsontwikkeling moeten vormen van zeggenschap en eigenaarschap verankerd worden in de ontwikkelmodellen. .
In het derde panel bespreken we verschillende vormen van waardeontwikkeling. Nieuwe ontwikkelmodellen bieden de mogelijkheid om de waarde die wordt gecreëerd door bewoners, door zowel collectief bezit als het maken van de leefomgeving, op andere manieren te laten terugvloeien naar de buurt zelf. Zo profiteren meerdere partijen van de waarde die gecreëerd wordt.
Blok III Interactieve Werksessies
In de werksessies gaan we met elkaar aan de slag om nieuwe inzichten op te halen, kennis te delen en vergaren en antwoorden zoeken op enkele vraagstukken.
Werksessie 1: Inclusieve ontwikkelmodellen
Wanneer is een ontwikkelmodel inclusief? En hoe betrekken we mensen die niet ‘geschoold’ zijn in de gebiedsontwikkeling en ruimtelijke ordening bij de ontwikkeling van de stad?
Werksessie 2: Zeggenschap, eigenaarschap en samenwerkingsvormen
Welke vormen en manieren zijn er om bewoners meer zeggenschap en eigenaarschap te geven? Hoe kan je de samenwerking tussen initiatiefnemers, burgers, professionals en gemeente goed vormgeven zodat er een langdurige constructieve samenwerking kan ontstaan?
Werksessie 3: Waardecreatie en waardebehoud
Welke vormen van waardecreatie zijn er? En wat kan je doen om te zorgen dat waarden die in een gebied gecreëerd worden ook ten geode komen aan dat gebied?
Werksessie 4: Financiering
Hoe zorgen we voor andere vormen van financiering? Bijvoorbeeld slimmer omgaan met zorg- en vastgoedfinanciering. Maar ook hoe we maatschappelijk waardevolle initiatieven die niet passen in de huidige financieringsmodellen kunnen ondersteunen?
Blok IV Afsluiting met de wethouder
We sluiten de middag af met een gesprek met wethouder Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid). De gemeente Amsterdam is actief bezig met het verankeren van nieuwe ontwikkelmodellen in toekomstige gebiedsontwikkeling. Welke ideeën zijn er bij dit programma verzameld die we in de toekomst mee kunnen nemen? Hoe komt er vanuit de gemeente meer ruimte voor nieuwe vormen van bouwen aan de stad?
Na het programma is er de mogelijkheid om te borrelen en te netwerken.
Wat zijn nieuwe ontwikkelmodellen?
Waarbij klassieke gebiedsontwikkeling de gemeente vaak de boel opstart, komt het steeds vaker voor dat het initiatief bij marktpartijen, initiatiefnemers of bewoners ligt. Die ook alternatieve oplossingen hebben voor stedelijke vraagstukken als betaalbaarheid, duurzaamheid en kansengelijkheid. De nieuwe verhoudingen tussen overheden, marktpartijen, maatschappelijke organisaties en bewoners, zorgen voor een verschuiving in denk- en werkwijzen van de gemeente. Zo zijn bewoners bijvoorbeeld actiever betrokken bij het ontwikkelen van plannen, en is er meer ruimte voor zelfbouw en circulaire bouwmethoden. Inmiddels bewijzen meerdere uitgevoerde projecten dat deze nieuwe aanpak daadwerkelijk leidt tot een betere en meer diverse stad waarin Amsterdammers meer zeggenschap hebben en daardoor meer betrokken raken bij hun omgeving. Tijdens dit programma zoeken we naar ontwikkelmodellen waarbij we samen met verschillende partijen de stad ontwikkelen.
Amsterdamse buurtorganisaties voelen zich onvoldoende gehoord door de gemeente. Middels een zogeheten ‘buurtplatformrecht’ willen ze meer vrijheid afdwingen om sociale initiatieven te realiseren.
Op 12 mei viert Wooncoöperatie De Warren de start van de bouw van haar duurzame wooncomplex op Centrumeiland. Als eerste van Amsterdam won zij 4 jaar geleden de pilot voor wooncoöperaties met het doel om eeuwigdurende betaalbare huren voor de stad te verzekeren.
Naast reguliere huur en koop zijn er alternatieve manieren om woningen te bezitten, bijvoorbeeld via het Community Land Trust-model (afgekort: CLT). Deze eigendomsvorm is volgens de landelijke CLT-beweging een veelbelovend antwoord op de huidige betaalbaarheidsproblematiek op de woningmarkt voor lage- en middeninkomens.
