In een nieuwe Frontlinie reist Bram Vermeulen naar het zuiden van Turkije om de naschok van de aardbeving begin februari te onderzoeken. Wat zijn de lange termijn gevolgen van de beving voor de bewoners, de steden en de Turkse politiek nu het stof is neergedaald? De Turkse overheid ruimt in een razend tempo het puin op om de ramp zo snel mogelijk achter zich te kunnen laten. De verkiezingen staan immers voor de deur. Bouwbedrijven beleven gouden tijden. Voor de bewoners gaat het allemaal te snel.Frontlinie volgt de Turks-Nederlandse schrijfster Meltem Halaceli die vanuit Hengelo naar het gebied is gereisd om haar familie, die dakloos is geworden, aan een woning te helpen. Huizenprijzen zijn verdubbeld en makelaars verdienen aan de enorme instroom van woningzoekenden, maar niemand gelooft hun verkooppraatjes nog. De aardbeving heeft een ware volksverhuizing op gang gebracht. Turkse aardbevingsslachtoffers, maar ook de 4 miljoen vluchtelingen uit de Syrische burgeroorlog die in Turkije werden opgevangen, zoeken allemaal nieuw onderdak. De aardbeving heeft een breuk veroorzaakt in de 12 jaar durende Turkse gastvrijheid voor hun buren. Tegelijkertijd zijn er grote zorgen over wat er nu gebeurt met de eeuwenoude stad Antakya, de stad die niet alleen thuis was van Meltems ouders en grootouders maar ook voor Joden, Christenen, Alevieten en Arabieren. Het verwoeste zuiden van Turkije is na de aardbeving een landschap vol leugens, waarin het wantrouwen regeert.
De Frontlinie aflevering ‘De Naschok‘ wordt op donderdag 6 april, 20.25 uur, uitgezonden op NPO 2.
Bram Vermeulen is journalist. Sinds 2001 werkte hij als correspondent voor het NRC Handelsblad. Eerst werkte hij in Zuid-Afrika, vervolgens in Turkije en daarna opnieuw in Zuid-Afrika. Daarnaast maakte hij reportages voor de NOS. Vanaf januari 2021 is Bram terug in Nederland. Voor de verhalen gaat hij nog steeds op reis, voor de VPRO en NRC. Voor de VPRO maakte hij eerder series als Langs de grenzen van Turkije, In Turkije, Dwars door Afrika, De trek en Sahara. Daarnaast maakte hij de documentaires Mr. Gus, handelaar in oorlog en Cape Town, Gang Town Lockdown.
Meltem Halaceli is schrijfster, Turkijekenner en onderwijsmedewerker op het gebied van diversiteit. Meltem studeerde Arabische taal en cultuur aan de UvA en publiceerde in 2015 haar debuut over haar familiegeschiedenis aan de hand van de memoires van haar opa Sulayman Hadj Ali. Halaceli werkte daarnaast als researcher en adviseur voor diverse media zoals Zomergasten, Tegenlicht en Langs de grenzen van Turkije met Bram Vermeulen.
Arna Mačkić is architect en mede-oprichtster van Studio L A. Arna houdt zich bezig met de bijdrage die architectuur kan leveren aan grote maatschappelijke thema’s, zoals de toegankelijkheid van gebouwen en de publieke ruimte, de huisvesting van vluchtelingen, de impact van oorlog op mensen en hun leefomgeving, de omgang met en herdenking van pijnlijke episodes uit de geschiedenis en de verwoestende impact van gentrificatie. Arna is ook auteur van het boek Mortal Cities & Forgotten Monuments. In 2022 is Arna genomineerd voor de Prix de Rome Architectuur met haar ontwerp voor het International Centre for Architectural Disaster, waarbij rechtvaardigheid wordt gezocht door de systemen achter architectonische rampen bloot te leggen, een stem te geven aan de getroffenen, de schade te herstellen en ruimtelijke kennis te genereren die resulteert in een nieuwe architectuurbeweging.
Zehra Kaya is freelancejournalist, Turkije expert en beëdigd vertaler. Zehra komt uit een Turks arbeidersgezin, dat in de jaren ‘70 naar Nederland is gemigreerd om hier te werken. Zehra heeft de opleiding journalistiek en de masteropleiding Turkish Studies gevolgd. Ze maakt samen met Nienke van Heukelingen de podcast Büro Türkiye, waarin ze de Turkse Parlements- en presidentsverkiezingen volgen. Blijft Erdogan na 20 jaar aan de macht of gaat de oppositie daar een einde aan maken?
Sanem Kalfa is zangeres, improvisator, componist en cellist. Ze is gevestigd in Amsterdam, maar geboren in Trabzon, een stad aan de Zwarte Zee in Turkije. Dit thema stond centraal op haar laatste album ‘Black Sea Songs’, waarbij ze in samenwerking met George Dumitriu en Joachim Badenhorst, een moderne draai gaf aan de traditionele geluiden uit de regio. In haar zangcarrière won Sanem verschillende prijzen, waaronder de 1e prijs Shure Montreux Jazz Vocal Competition. Tijdens de Meet Up geeft Sanem een geïmproviseerde, elektronische soundscape performance.
_____
Foto Arna Mačkić © Marijn Smulders.
In onze nieuwe rubriek Büro Türkiye volgt Bureau Buitenland alle ins en outs van de Turkse parlements- en presidentsverkiezingen. Turkije staat voor een belangrijke keus: over iets meer dan 50 dagen bepalen de Turken wie het land voor de komende vijf jaar zal besturen. Blijft president Erdogan na 20 jaar nog steeds aan de macht? Of gaat zijn uitdager Kemal Kilicdaroglu daar toch een einde aan maken?
"Het is eerder gebeurd, en het zal weer gebeuren. Een aardbeving in Istanbul is onvermijdelijk." Het zijn de woorden van Ekrem Imamoglu, de burgemeester van Istanbul, op een persconferentie begin maart. Hij kondigde een 'aardbeving-mobilisatieplan' aan; een race tegen de klok om een van de grootste steden ter wereld bestendig te maken tegen een aardbeving.
Ze komt uit Bosnië, waar de brug van Mostar de mensen letterlijk verbond. Nu is Arna Mackic specialist in wederopbouwarchitectuur. Ze is kritisch op replica’s die het verleden verdoezelen. Haar opdracht: ‘Hoe komen we in verwoeste steden tot opbouw waarin delen van de geschiedenis niet worden ontkend?’
