Hoewel we in Nederland trots zijn op gelijke rechten voor vrouwen, blijkt de praktijk van het moederschap vaak anders, en dragen moeders nog steeds de grootste verantwoordelijkheid voor de zorg van hun kinderen. Nog steeds zijn we geneigd te denken dat het ‘moederinstinct’ elke vrouw van nature geschikt maakt voor deze rol. Ideeën over het ‘goede moederschap’ zijn misschien minder onschuldig dan ze lijken. Want leggen we daarmee niet te veel verantwoordelijkheid en druk op jonge kwetsbare moeders, die vaak worstelen met hun ambivalente gevoelens over hun rol. Is de sentimentele verheerlijking van het moederschap een verzuim van de maatschappij? Ondermijnen we met al die nadruk op de rol van de moeder niet het potentieel van de zorgende vaders en andere verzorgers? Kunnen we de samenleving in gebreke stellen voor het gebrek aan collectieve zorg? Want waar is het dorp uit de alomtegenwoordige uitspraak: “It takes a village takes to raise a child?”.
Over de sprekers
Maren Merckx: is regisseur bij VPRO Tegenlicht, en heeft eerder o.a. de documentaires Europa Spoort Niet (2024), Rebranding Migration (2023), en Samen Grijs Worden (2022).
Anja Meulenbelt vergaarde in de jaren zeventig bekendheid met haar autobiografische boek ‘De schaamte voorbij.’ Het boek, dat een groot succes werd, maakte haar tot een van de kopstukken van de tweede feministische golf. De vrouwenzaak is ze daarna altijd blijven dienen: met een eindeloze hoeveelheid publicaties én haar activiteit in de politiek. Meulenbelt’s meest recente boeken zijn: ‘Klassenstrijd in deze tijd’ en ‘Alle moeders werken al’.
Sarah Sluimer is schrijver en columnist bij de NRC en Correspondent. In haar werk onderzoekt ze onder andere de druk die vrouwen ervaren rondom het moederschap. In haar theaterstuk ‘En ze maakt een kind’ bespreekt ze op indringende wijze de verwachtingen en de vaak onuitgesproken, alomtegenwoordige idealen waar moeders mee geconfronteerd worden.
Lotte Houwink ten Cate is historicus en schrijver met een focus op feminisme, moederschap en de maatschappelijke impact van genderrollen. In haar werk onderzoekt ze hoe traditionele opvattingen over moederschap vrouwen beperken en welke structurele veranderingen nodig zijn om vrouwen te bevrijden van deze verwachtingen.
Er bestaat bijna geen ingrijpender gebeurtenis dan het krijgen van een kind, merkte Lucy Jones toen ze voor het eerst zwanger was. Toch is er in de westerse cultuur opmerkelijk weinig aandacht voor de transitie naar het moederschap, vertelt deze Britse wetenschapsjournalist, die er een boek over schreef: Moederteit.
Het monogame kerngezin is nog steeds de maat der dingen, ook al heeft dat geregeld niet meer om het lijf dan twee gezichten die, zodra de kinderen naar bed zijn, naar een scherm zitten te staren.
