Cultuur en beeldvorming hebben een cruciale rol gespeeld bij het legitimeren van kolonialisme en het (her)produceren van raciale stereotypes. Hierbij zijn historisch stereotypes en verhalen ingezet om een ideologie van witte en westerse superioriteit te bevorderen. De vraag is welke rol hebben de natiestaat, musea en culturele instellingen hierbij gespeeld? En hoe zien we de doorwerking daarvan terug in het heden als het gaat cultureel erfgoed, beelden en de taal? Naast het bieden van context en beter begrip van institutioneel racisme rondom cultuur en beeldvorming, kijken we naar de vraag welke stappen koloniale instellingen kunnen nemen om te komen tot dekolonisatie en herstel. Is het mogelijk om bijvoorbeeld een instelling als een museum te transformeren in iets nieuws? En welke stappen zijn wel al gemaakt?
Guno Jones
Is onderzoeker aan de Vrije Universiteit. Hij deed onderzoek naar het Nederlandse politieke vertoog over burgerschap, migratie en identiteit van burgers uit de (voormalige) kolonies; het erfgoed van de Tweede Wereldoorlog in de voormalige Nederlandse kolonies; en het erfgoed van het Nederlandse slavernijverleden. Op dit moment verricht hij, in het kader van het onderzoeksproject ‘Regulating Mixed Intimacies in Europe’ (EUROMIX) onderzoek naar de regulering en constructie van ‘gemengde relaties’ in het Europese recht.
Nancy Jouwe
Is dochter van een Indische moeder en een Papua vader. Zij studeerde Vrouwenstudies en Cultuurgeschiedenis in Utrecht en York. Jouwe werkte 20+ jaar in de NGO-sector als projectmanager, directeur en curator op het snijvlak van vrouwenrechten, transnationale bewegingen en kunst, cultuur & erfgoed. Ze werkt als onderzoeker, curator & projectleider op het gebied van culturele en sociale bewegingen in postkoloniaal Nederland en doceert bij de Universiteit Utrecht, Hogeschool van Amsterdam, SIT en CIEE. Nancy Jouwe heeft verschillende boeken co-gepubliceerd en is verder onderdeel van en betrokken bij het project van Mapping Slavery welke de koloniale slavernij geschiedenis van Nederland in kaart brengt.
Wim Manuhutu:
Wim Manuhutu was van 1987 tot 2008 directeur van het Museum Maluku in Utrecht. Hij organiseerde daar exposities op het gebied van geschiedenis, cultuur en actualiteit. Van 2000 tot 2004 was Manuhutu voorzitter van de werkgroep migratiegeschiedenis binnen het project Cultureel Erfgoed Minderheden (CEM). Van 2004 tot 2008 was hij voorzitter van de sectie ‘culturen’ van de Nederlandse Museumvereniging. In 2009 begon hij zijn promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. In zijn onderzoek kijkt hij naar de manier waarop Nederland omgaat met haar gedeeld cultureel erfgoed in relatie tot landen met wie zij (semi) koloniale relaties heeft. Het onderzoek concentreert zich hierbij op Indonesië, Suriname en Nederland.
Niet alleen Zwarte Piet, ook de Gouden Koets staat nu ter discussie als vermeend racistisch symbool van de Nederlandse cultuur.
Als wij over het verleden praten, hanteren we - met een zekere achteloosheid - taal en beelden waarin allerlei sporen zitten van racisme. Dat is de stellige overtuiging van communicatie-expert Simone Zeefuik (1982). Zij heeft zich met een aantal geestverwanten ten doel gesteld om die culturele erfenis aan de kaak te stellen. Decolonizing the Museum. Dan komt een ideologie bloot te liggen die een eeuwenlange misdadige praktijk heeft gesteund, en die stiekem nog steeds werkzaam is.
In kinderboeken van vroeger zijn er vaak racistische invalshoeken op te merken.
A clip from the film "Schooling the World: The White Man's Last Burden" showing the history of the use of "education" to dominate and destroy traditional cultures.
This groundbreaking documentary dissects a slanderous aspect of cinematic history that has run virtually unchallenged form the earliest days of silent film to today's biggest Hollywood blockbusters. Featuring acclaimed author Dr. Jack Shaheen, the film explores a long line of degrading images of Arabs