Nieuwe energie infrastructuur, een oplossing zoeken voor hitte- en neerslagproblematiek, vernieuwen van telecommunicatie, bevorderen van verkeersveiligheid, natuurinclusief ontwerpen zijn een paar van de vele opgaven waardoor steden ingrijpend veranderen. Deze opgaven die samenhangen met duurzaamheidstransities zijn op zichzelf al complex, laat staan een combinatie ervan. De ruimte om al deze opgaven een plek te geven is ook beperkt. En hoe vervelend is het als dezelfde straat meerdere keren in het jaar open moet voor weer een nieuwe ingreep. Om schaarse ruimte, middelen en personeel efficiënt in te zetten moeten we de verschillende transities slim combineren. Publieke en private partijen moeten vroeg om tafel om te zoeken naar meervoudige waarde creatie door proces en ontwerp slim aan elkaar te koppelen. Dit worden koppelkansen genoemd. Hoe kom je tot overzichtelijke samenwerkingsverbanden? Hoe zorg je voor een goed afwegingskader om keuzes te maken? In gesprek met experts over ervaringen, inzichten en tools om goed samen te werken aan de verschillende transities in het land.

Over de sprekers

John Grin, hoogleraar Systeeminnovaties aan de Universiteit van Amsterdam en één van de grondleggers van transitiedenken. Hoewel hij tegenwoordig vooral lesgeeft binnen de afdeling Politicologie, houdt John zich in zijn eigen onderzoek ook bezig met innovaties binnen de agrarische sector, gezondheidszorg en duurzame transities in steden. Kortom, hij is thuis in alles wat met het verbeteren van (beleids-)systemen te maken heeft. John vertelt meer over het belang van gebiedsgericht werken, systeeminnovaties en het koppelen van opgaven.

Anouk de Wit is Programmamanager Ruimtelijke Kwaliteit, Onderzoek & Ontwikkeling bij de afdeling Ruimte en Duurzaamheid bij de Gemeente Amsterdam. In het verleden is ze meer dan 10 jaar directeur geweest van het Van Eesterenmuseum. Anouk is organisator van de leergang Systeeminnovatie vanuit Ruimte en Duurzaamheid.

Maarten Claassen is onderdeel van het transitieteam Duurzame Toekomst voor stad en organisatie en de aanjager van het programma ‘Koppelkansen’ voor de Gemeente Amsterdam. Een integrale en innovatieve aanpak staat centraal in de intensieve samenwerking tussen verschillende onderdelen van Gemeente Amsterdam, Liander en Waternet. Als aanjager en procesmanager beweegt hij zich tussen de organisaties en opgaven. Met betrokkenen ontwikkelt hij een aanpak voor gebiedsgerichte uitvoering. Hiervoor was hij strateeg en organisatieontwikkelaar bij Waternet waar hij de basis legde voor de netwerkaanpak Rainproof en het gebiedsgericht transitie-experiment in de WATERgraafsmeer trok.

Edith van Ewijk, Ph.D., is momenteel werkzaam als postdoctoraal onderzoeker binnen het project ‘Stepping Out: Accelerating deep transdisciplinary and interprofessional learning for innovative actions, interventions and strategies of deep sustainable transitions in port area development’. Naast haar betrokkenheid bij dit onderzoeksproject heeft ze een uitgebreide carrière in onderzoek opgebouwd.

Fabi van Berkel is een onderzoeker binnen het Ressilience, Management & Governance team van KWR, een onderzoeksinstituut dat zich toelegt op wateronderzoek. Haar expertise ligt in het leiden van ontwerpgericht onderzoek in gebiedsprocessen en de sociale omgeving, en ze draagt bij aan onderzoeken die zich richten op het implementeren van innovaties in transities. Haar onderzoek richt zich vooral op het expliciet maken en afwegen van waarden in duurzaamheids- en transitievraagstukken. Door deze onderzoekende benadering brengt Fabi van Berkel vanavond haar inzichten naar voren, waarbij ze de complexe uitdagingen van duurzaamheid en transitie belicht. Fabi zal meer vertellen over de complexiteit van het maken van keuzes en de afwegingskaders.

Marije ten Kate heeft de afgelopen 10 jaar de rol vervuld als hoofdplanoloog bij de gemeente Rotterdam, binnen de afdeling Ruimte en Wonen. Ze is de drijvende kracht achter #NextCity, een initiatief van de gemeente Rotterdam dat zich richt op het verkennen en implementeren van alternatieve werkmethoden. Vergelijkbaar met de “koppelkansen” bij de Gemeente Amsterdam, streeft #NextCity ernaar om op een nieuwe, integrale manier te vinden om te werken en te leren. Marije vertelt meer over de Vitale Systemen in Rotterdam.

Lotte Bruinsel is een adviseur energietransitie bij de Gemeente Amsterdam, werkzaam binnen de ingenieursbureau-tak van de gemeente. Hier sturen en adviseren zij projecten, vanaf het eerste idee tot aan de daadwerkelijke uitvoering binnen de stad. Deze projecten zijn vaak zeer complex van aard, gezien de vele facetten en belangen die in een stad komen kijken. Lotte is geïnteresseerd in de koppeling tussen maatschappelijke vraagstukken en de technische oplossingen, om zo deze complexe stad beter te begrijpen. Lotte vertelt meer over de casus Haven-Stad – Kansen én ruimte vinden in een integrale aanpak.

Wirin Kandhai (projectmanager Amsterdam) en Liselot van der Knaap (omgevingsmanager Amsterdam) zijn aanjagers van de samenwerking in het casusgebied Bloemenbuurt. In de Bloemenbuurt komen veel opgaven samen: groot onderhoud aan de openbare ruimte, de klimaatbestendigheid verbeteren, het verzwaren van de capaciteit van het elektriciteitsnet, de vervanging van het rioolstelsel, en het realiseren van voorzieningen voor de warmtetransitie die nodig is. Met het IGP Openbare Ruimte Bloemenbuurt beoogt het ontwikkelteam om naar aanleiding van de geprogrammeerde werkzaamheden andere opgaven in de openbare ruimte te koppelen. Zij vertellen meer over de casus en de geleerde lessen.

Dit programma is ontwikkeld door
Robbert Bovee
Programmamaker Ruimtelijke Stad
In samenwerking met
De moderator van dit programma is
Natasja van den Berg
Moderator