Met de ambitie om 7.500 woningen per jaar te bouwen groeit onze stad flink. Echter, het doel is niet enkel woningen bouwen, maar een prettige en leefbare stad voor iedereen te creëren.
Onlangs kopte Het Parool dat gezinnen Amsterdam links laten liggen en dat de sociale cohesie in buurten aan het verdwijnen is. Dit zou vooral te danken zijn aan veel nieuwe buurtbewoners, en de slechte betaalbaarheid en kwaliteit van woningen. Deze twee aspecten staan sterk in contrast met de groeiambitie. Bouwen is nodig om de doorstroom en betaalbaarheid op de woningmarkt te stimuleren, maar tegelijkertijd zal dit ook invloed hebben op de structuur van de buurt. Des te belangrijker dat we daarom in gesprek gaan met elkaar over waar er ruimte is om te bouwen en te verbouwen!
Want wat maakt een prettige woon- en leefomgeving? Welke kansen en zorgen heb jij als er wordt gebouwd in de stad? En wat zijn voorwaarden zodat jij je thuis kan blijven voelen in de stad? Hierover gingen we op 9 mei in gesprek tijdens het programma ‘De Amsterdamse buurten van de Toekomst‘ in Pakhuis de Zwijger. Dit programma is onderdeel van een reeks stadsgesprekken verspreid door Amsterdam en is onderdeel van de Amsterdamse Ontwikkelstrategie 2035.
De wethouder van o.a. Ruimtelijke Ordening en Woningbouw Reinier van Dantzig trapte de avond af met een video over de opgave en waarom we juist nù het gesprek aangaan met de stad. Zijn boodschap is: Amsterdam blijft groeien. Het College wil dat die groei op een verantwoordde manier gebeurt. Naast het bouwen van woningen ging het daarbij ook over werkgelegenheid, voorzieningen, bereikbaarheid en duurzaamheid. Vandaar dat we met elkaar moeten gaan nadenken over onze buurten van de toekomst.
Daarna volgde een presentatie van strategisch adviseur en planoloog van de Gemeente Amsterdam: Rick Vermeulen. Rick onderstreept de grootse opgave. We moeten keuzes maken als we een stad ontwikkelen. We hebben immers als stad beperkte ruimte en het is niet mogelijk om alles de hoogste prioriteit te geven. Ga je voor veel groen? Dan ga je automatisch voor minder auto’s. Wil je veel buurtvoorzieningen, of juist grote stedelijke voorzieningen zoals bioscopen? Het is vaak ook niet de vraag óf, maar waar bouw je wat? Door de bestaande ruimte op straat, onder de grond en op daken nog beter te gebruiken, maken we plek voor woningbouw, groen en voorzieningen.
Om alvast in de stemming te komen, halen we plenair op wat mensen belangrijk vinden. Er komt een verscheidenheid aan thema’s aan bod, waaronder duurzaamheid, bereikbaarheid, betaalbaarheid en autoluw. Ook maakt men zorgen over zaken zoals de drukte en vuil in de stad, en de kansen voor de jongeren. Uiteindelijk geven deelnemers de hoogste prioriteit aan maatschappelijke voorzieningen en groen, terwijl economie de laagste prioriteit krijgt. Hoe komt dit? Rick Vermeulen stelt dat dit ligt aan het feit dat we leven in het huidige tijdperk: mensen maken zich niet zorgen over banen van nu, maar we moeten ons afvragen wat voor werken we willen in de stad.
Een andere uitkomst is de noodzaak voor gemeenschap in de stad. Er wordt gesteld dat de stad te vaak wordt ontwikkeld voor een heleboel ‘dozen’ voor mensen, maar er wordt te weinig gekeken naar de samenhang. Hiermee wordt er gedoeld op de jongeren en een focus op de rafelranden van de stad.
Vervolgens gingen wij in groepen uit elkaar om de vier manieren om de stad verder te ontwikkelen te bespreken. Dit kan allereerst door te bouwen en ontwikkelen in bestaande buurten. De tweede optie is door bedrijventerreinen, waaronder in de havens, te transformeren tot woongebieden. Ook is het mogelijk om als derde optie te focussen op de best bereikbare plekken van de stad, rondom stations en winkelcentra. Tenslotte kan er ook verder gebouwd langs de doorgaande verkeersroutes in de stad.
Een van de uitkomsten uit de gesprekken over de vier manieren is dat optoppen van gebouwen een goed idee is. Door bijvoorbeeld sportvelden te plaatsen bovenop gebouwen creëer je nieuwe publieke ruimtes en maak je efficiënter gebruik van de bestaande gebouwde omgeving. Ook is het een manier om hittestress in de stad tegen te gaan, als er meer groen op de daken van gebouwen wordt aangelegd. Dit is immers ook een integrale manier van werken: één oplossing kan samengaan met andere oplossingen.
Tijdens de avond is er ook een adviespanel aanwezig bestaande uit Amsterdammers met diverse achtergronden. Dit panel is opgesteld in opdracht van de gemeente Amsterdam om bij de verschillende bijeenkomsten aanwezig te zijn. Aan de hand van deze sessies zal het panel een advies uit brengen aan het gemeentebestuur om bij te dragen aan de Ontwikkelstrategie 2035.
Één van hun bevindingen is dat er veel gesproken wordt over multifunctioneel bouwen: ongeacht de grootte van de woning, men onderstreept dat het van belang is om een levensbestendige buurt te creëren waarbij er ruimte is voor wonen, voorzieningen en voldoende ruimte voor groen. Bovendien is grond ook een hot item: de gemeente Amsterdam heeft veel grond niet meer in eigendom, en projectontwikkelaars kunnen steeds meer hun stempel op de stad drukken.
Ook is er bezorgdheid over staat van de bestaande buurt. Want hoe bouw en verbouw je zonder dat je de zachtere stemmen uit de buurt verdrijft? Dit hangt immers ook samen met de voorzieningen: een nieuwe, duurdere supermarkt is alleen betaalbaar voor de rijkere buurtbewoners. Dat onderstreept het belang van het behoud van gemeenschap in buurten.
Kortom, deze inzichten van de eerste sessie in Pakhuis de Zwijger zullen meegenomen worden in het advies voor de Ontwikkelstrategie 2035. Zoals eerder benoemd is dit de eerste sessie in een reeks stadsgesprekken verspreid door Amsterdam.
—
Wil je ook je stem laten horen en bijdragen aan de toekomst van Amsterdam? Meld je nu aan voor de onderstaande sessies!