‘Europa, word wakker!’ De Oekraïense president Zelensky wordt niet moe om het ons in te wrijven: dit is hét moment voor Europese solidariteit. Maar waar zou die uit moeten bestaan? Kunnen wij ons als West-Europa, na dertig jaar loze beloftes, werkelijk verenigen met het eigen Oosten? VPRO Tegenlicht verkent de nabije toekomst met hoogleraar eigentijdse Europese Geschiedenis Mathieu Segers.
De VPRO Tegenlicht documentaire “De ideale Unie volgens Mathieu Segers” wordt op maandag 23 mei om 22:15u uitgezonden op NPO2.
Over het programma
Tijdens deze Meet Up gaan wij allereerst in gesprek over het maakproces van de film en de actualiteit, met:
- Alexander Oey is sinds 2006 verbonden aan VPRO Tegenlicht. Hij is werkzaam als regisseur, cameraman en editor. Verschillende Tegenlicht documentaires, zoals ‘Herover je data‘ (2020), ‘De donut economie‘ (2017) en ‘Tijdperk van de mens‘ (2017), zijn geregisseerd door Alexander.
- Mathieu Segers schuift als hoofdgast uit de aflevering aan bij het gesprek rondom de actualiteit. Hij is hoogleraar hedendaagse Europese geschiedenis en Europese integratie aan de Universiteit Maastricht, en is aangesloten bij studio Europa Maastricht. Daarnaast schrijft hij columns voor het Financieel Dagblad en De Groene Amsterdammer.
Vervolgens gaan we aan de hand van het voorbeeld van arbeidsmigratie, de vertaalslag maken van het gebrek aan solidariteit en integratie tussen Oost- en West-Europa naar Nederland. Hoe is de positie van Oost-Europese arbeidsmigranten in Nederland? En waarom is dit een zo tekenend voorbeeld voor dat gebrek aan integratie? We gaan hierover praten met:
- Anita Strockmeijer is senior kennisadviseur bij het UWV. Anita heeft promotieonderzoek gedaan naar werk en uitkeringsgebruik van Oost-Europese arbeidsmigranten. Hieruit kwam naar voren dat zij een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt innemen, door tijdelijke contracten en gebrekkige kans op huisvesting. Met haar kennis, kan Anita aan de hand van dit concrete voorbeeld en onderzoek, goed duiden hoe het gebrek aan solidariteit en integratie tussen Oost- en West-Europa, zich ook op Nederlandse bodem uit.
- Drs. Malgorzata Bos-Karczewska is geboren in Gdansk (Polen) en is afgestudeerd in algemene economie aan de UvA. Haar ouders komen uit Wilno (Vilnius) en Lwów (Lvov). Zij is een Pools-Nederlandse journalist en hoofdredacteur van Polonia.nl, een website voor Polen in Nederland. In 2012 ontving ze een Poolse persprijs voor buitenlandse journalisten en in 2015 werd ze onderscheiden met het Ridderkruis in de Orde van Verdienste van de Republiek Polen. Ze is lid van het bestuur van kenniscentrum Arbeidsmigranten en lid Maatschappelijke Adviesraad Internationale Werknemers van Glastuinbouw Nederland. Malgorzata levert regelmatig bijdrage aan maatschappelijke debat in Nederland over EU-arbeidsmigratie en over democratie en rechtsstaat in Polen.
We eindigen de avond met een gesprek over het handelingsperspectief voor Europa en de Europese Unie. Hoe kunnen we van een eensgezind naar een geïntegreerd Europa? Wat is ervoor nodig en tegen wat voor uitdagingen lopen we dan aan? Hiervoor schuiven bij Anita Strockmeijer en Malgorzata Bos-Karczewska aan:
- Tineke Strik is lid van het Europees Parlement voor GroenLinks sinds 2019. Van 2007 tot 2019 was zij lid van de Eerste Kamer voor GroenLinks. In die periode, vertegenwoordigde zij het Nederlandse parlement in de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa, waar zij onder meer actief was als Rapporteur voor de commissie migratie en de commissie juridische zaken. Als Europarlementariër ligt haar focus op het asiel- en migratiebeleid, met name de naleving van mensenrechten. Als Rapporteur van de onderzoekscommissie naar Frontex, schreef ze een kritisch rapport over misstanden bij dit agentschap
- Teun Janssen is Academy Fellow bij het Clingendael Instituut, waar hij o.a. EU-trainingen organiseert voor Nederlandse, Europese en Internationale diplomaten, (rijks)ambtenaren en beleidsmakers. Hij is gespecialiseerd in de samenhang tussen geschiedenis, identiteit, Europese integratie en politieke legitimiteit vanuit een langetermijn- en interdisciplinair perspectief. Eerder was hij werkzaam bij het Platform of European Memory and Conscience. Hij heeft een cum-laude MA van het Europacollege en een BA Geschiedenis van de RUG.
We sluiten de avond af met een nagesprek in de zaal.
Maar wat is de EU eigenlijk? Wat doet het? En welke landen zijn lid van de EU? Doe de grote EU-quiz van VPRO Tegenlicht om je kennis een opfrisser te geven.
De Europese Unie bracht vrede en welvaart, en kan nu ook onze gezamenlijke veiligheid borgen. Dan moet er wel wat gebeuren. Zes prominenten geven vijf keer een aanzet.
De EU telt steeds meer ‘werkende armen’: mensen met een vaste baan, die desondanks niet kunnen rondkomen. En dat terwijl de EU ooit is gebouwd op de belofte van armoedebestrijding. Kan Europa alsnog die belofte waarmaken?