Sinds de uitvinding van de fotografie in 1839 zijn vrouwen actief als fotograaf, maar hun werk heeft tot nu toe veel minder aandacht gekregen dan dat van hun mannelijke collega’s. Uit de ruim 15 miljoen foto’s die bij het Nationaal Archief in Den Haag zijn opgeslagen, selecteerden curatoren Elwin Hendrikse en Saskia Asser voor Pioniers – Fotografie door vrouwen werk van 42 vrouwen uit de periode 1859–1999. Allen kunnen worden bestempeld als vernieuwer en hebben met hun werk de weg vrijgemaakt voor volgende generaties fotografen. Tijdens deze Fotokroniek gaan we dieper in op de rol van de vrouwelijke fotograaf door de jaren heen. Welke kansen, keuzes en uitdagingen kwamen zij in hun carrière tegen? Aan de hand van foto’s en verhalen vertellen Elwin en Saskia over het archiefonderzoek en de totstandkoming van deze bijzondere publicatie. Vervolgens gaan we in gesprek met een speciale gast: fotograaf Diana Blok. We blikken terug op de start van haar kunstenaarschap: van de allereerste foto, haar vroege, documentaire werk voor kranten en tijdschriften tot de verbeelding van menselijke relaties, identiteit, gender en seksuele diversiteit in haar fotografie.
Over de sprekers
Diana Blok (1952, Uruguay) woonde in diverse Zuid-Amerikaanse landen met haar Nederlands/Argentijnse ouders, voordat ze in Amsterdam neerstreek en haar fotografiecarrrière startte. In haar werk verkent ze de onderwerpen identiteit, gender, feminisme, seksuele diversiteit en cultuur met een poëtische en confronterende beeldtaal.
Elwin Hendrikse (1963) is kunsthistoricus en werkzaam als fotospecialist en curator fotografie bij het Nationaal Archief. Hij doet foto-historisch onderzoek, publiceert regelmatig over fotografie en werkt aan de ontsluiting van de collectie. Ook maakt hij tentoonstellingen waaronder de succesvolle expositie ‘Blikvangers’ (2015/16), het eerste grote overzicht van foto’s uit de collectie van het Nationaal Archief, ‘Onderweg-Met de fotograaf op reis’ (2016-1017), ‘Face to Face’ (2018-2019) en recent ‘Pioniers – Fotografie door vrouwen’ (2023-2024).
Saskia Asser is een professionele fotohistoricus. Zij doet onderzoek, schrijft teksten en maakt tentoonstellingen over fotografie en fotografiegeschiedenis, onder meer bij Huis Marseille, het Rijksmuseum en World Press Photo. Samen met conservator Elwin Hendrikse heeft zij gewerkt aan de tentoonstelling van het Nationaal Archief ‘Pioniers – Fotografie door vrouwen’ (van dec 2023 t/m juni 2024) en het gelijknamige boek.
