De Colombiaanse activist Juan Pablo Gutierrez komt op uitnodiging van de Duitse actiegroep Still Burning, in samenwerking met Kappen met kolen, naar Amsterdam. Juan Pablo is een activist uit Colombia die in ballingschap in Parijs woont. De kolenwinning in Colombia behoort tot de meest destructieve ter wereld. In Colombia worden mensen van hun land verdreven en zelfs vermoord om de – voor Westerse multinationals – lucratieve kolenwinning in stand te houden. Amsterdam is een belangrijke schakel in de wereldwijde handel in bloedkolen, zowel fysiek als financieel. Zo worden er via de Amsterdamse haven jaarlijks miljoenen tonnen bloedkolen uit Colombia richting Duitsland verscheept. Maar ook de Zuidas is betrokken bij bloedkolen: ING financiert bijvoorbeeld het Anglo-Zwitserse mijnbouwconcern Glencore – dat meerdere kolenmijnen in Colombia exploiteert – met miljarden euro’s. Juan Pablo vertegenwoordigt het Yukpa-volk, dat ernstig door de kolenwinning is getroffen.
Over het programma
Naast Juan Pablo hebben we – onder voorbehoud – via videoverbinding contact met María Carolina Matiz González van Guajira Habla, die vorig jaar in Nederland was om aandacht te vragen voor de verwoestende kolenmijnbouw in de Colombiaanse regio La Guajira. Ook is Joris van de Sandt van Pax aanwezig, die uitgebreid onderzoek heeft gedaan naar de bloedkolenketen en de rol van Nederland daarin.
Over de sprekers
Juan Pablo Gutierrez is een verdediger van Moeder Aarde, een professor in dekoloniale studies en een internationale afgevaardigde voor de inheemse Yukpa-bevolking in Colombia. Al meer dan twintig jaar strijdt hij voor de verdediging en bevrijding van het grondgebied van inheemse volken door de toe-eigening van dit grondgebied door multinationale mijnbouwbedrijven aan de kaak te stellen en te documenteren. Na twee moorddadige aanvallen door paramilitaire groepen is Juan Pablo sinds 2018 politiek balling in Frankrijk. Daar gaat hij door met het organiseren van dekoloniale, ecologische en sociale strijd en de verdediging van het leven in het algemeen binnen verschillende ruimtes en op verschillende schalen.
María Carolina Matiz González studeerde antropologie aan de Nationale Universiteit van Colombia en volgt de Master Political Ecology and Alternatives to Development aan de Universidad Andina Simón Bolívar in Ecuador. Sinds 2017 werkt ze aan intercultureel onderwijs, lokaal participatief onderzoek naar het geheugen, en de effecten van extractivisme in het Colombiaanse Caribisch gebied. Ze ondersteunt de organisatorische versterking van inheemse gemeenschappen, vrouwengemeenschappen en gemeenschappen van oorspronkelijk uit Afrika afkomstige bevolkingsgroepen. Naast het volgen van gerechtelijke veroordelingen heeft ze de ernstige mensenrechtenschendingen gedocumenteerd die het gevolg zijn van de steenkoolwinning in La Guajira in Colombia. Momenteel werkt ze als onderzoeker in het Interculturaliteitsteam van het Colombiaanse Centrum voor Onderzoek en Volksonderwijs (CINEP) en is ze lid van de Raad van Bestuur van de Colombiaanse Vereniging voor Antropologie.
Joris van de Sandt is programmaleider Latijns-Amerika bij Pax for Peace. Hij heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar bloedkolen en werkte mee aan verschillende rapporten daarover.
Over ‘Kappen met kolen’
‘Kappen met kolen’ is een campagne die zich richt op het beëindigen van het gebruik van steenkool, de meest schadelijke fossiele brandstof voor milieu (bij de winning), klimaat (CO2-uitstoot) en gezondheid (bij verbranding komen PAK’s en fijnstof vrij). Hoewel Nederland nog maar vier kolencentrales heeft, spelen we een grote rol in de doorvoer van steenkool richting Duitsland en Midden-Europa: zo worden via de havens van Rotterdam en Amsterdam miljoenen tonnen steenkool – deels bloedkolen afkomstig uit o.a. Colombia – overgeslagen. Regelmatig blokkeren activisten van ‘Kappen met kolen’ daarom kolentreinen en -schepen richting Duitsland. Daarnaast richten ze zich op Tata Steel IJmuiden, een grootverbruiker van steenkool – waarmee ijzer uit ijzererts wordt gewonnen – en de grootste vervuiler en uitstoter van Nederland.
Over Still Burning
Still Burning is een netwerk dat vecht tegen de wereldwijde steenkoolindustrie.