14 januari
Podcast #92: Maureen Hubbard & Leila Azzam
De mede-winnaars van de Nieuw Amsterdam Prijs 2021 over zorg dragen voor kansengelijkheid
Nooit eerder leefde de mens in zo’n vrije, veilige en toegankelijke wereld als vandaag. Armoede en criminaliteit nemen wereldwijd af, de levensverwachting en het opleidingsniveau stijgen. Toch heeft deze welvarende wereld ook een keerzijde. Niet alleen putten we de aarde uit, ook vragen we veel van ons eigen vermogen. “We hebben een samenleving gecreëerd waar wij als mens eigenlijk niet meer aan kunnen voldoen” zegt psychiater-filosoof Damiaan Denys. Zit de echte crisis in onszelf? En hoe overleven we die dan? Hoe gaan we om met een wereld die oncontroleerbaar lijkt te veranderen? Samen met filosofen, onderzoekers en kunstenaars zoeken we naar (geruststellende) antwoorden, naar orde in de chaos.
Met in dit programma onder anderen
DAS LEMNISCAAT
Tessa Friedrich, Liza Kollau en Dennie Lukkezen
Daan Veldhuizen
Documentairemaker
Jaap van der Stel
Lector GGz Hogeschool Leiden & Senior-onderzoeker GGZ inGeest / VUmc Adviseur
Maarten Coolen
Cultuurfilosoof, Faculteit Wijsbegeerte Universiteit van Amsterdam
Lisa Doeland
Filosoof, promovendus & programmamaker bij Radboud Reflects
Anabella Meijer
Striptekenaar en auteur van Eerste Hulp bij Klimaatverandering
René ten Bos
Filosoof, auteur, Denker des Vaderlands en hoogleraar aan de Radboud Universiteit
Laura van Rutten
Oprichter Het Klimaatmuseum
Wat gaan we doen?
- Theatercollectief DAS LEMNISCAAT opent de avond met een stuk uit hun voorstelling NIETS.
- Vervolgens vertelt regisseur Daan Veldhuizen ons over het maakproces van de aflevering; zijn manier om de wereld om ons heen meer inzichtelijk te maken.
- Lector Jaap van der Stel, en filosofen Lisa Doeland en Maarten Coolen gaan in gesprek over de menselijke psyche in tijden van chaos. Hoe gaat het nou écht met ons in de gouden eeuw van de burn-out, met onheilspellende vooruitzichten als klimaatverandering en andere doemscenario’s die ons om de oren vliegen?
- Tot slot kijken we naar manieren om de complexiteit van vraagstukken die groter zijn dan wijzelf kunnen bevatten in kaart te brengen. Auteur van het (strip)boek ‘Eerste Hulp bij Klimaatverandering’, Anabella Meijer, brengt klimaatactie dichterbij aan de hand van haar cartoons. Filosoof René ten Bos beschouwt hoe je grootste, complexe zaken kunt representeren door kunst en wetenschap. Tot slot laat Laura van Rutten, oprichter van Het Klimaatmuseum, een selectie uit het werk van de kunstenaars in de eerste Pop-Up van het museum zien.
Lees meer
De terugkeer der cultuurpessimisten
‘Cultuurpessimisten zijn gefixeerd op de lange termijn’, schrijft hij, ‘op een continuïteit tussen verleden, heden en toekomst die in hun ogen zo goed als noodzakelijk is. (…) Hun beeld van de geschiedenis is lineair. (…) Ze hebben de overtuiging dat de catastrofe onafwendbaar is als de dingen op dezelfde voet doorgaan – en dat laatste is onvermijdelijk. De uitkomst van de historische ontwikkeling kan niet anders dan beroerd zijn.’
'We moeten vaker nadenken over de zin van het leven, bijvoorbeeld door soaps te kijken'
De woorden ‘stress’ of ‘werkdruk’ vallen niet, als cultuurfilosoof Maarten Coolen (75) over burn-outs spreekt. Volgens hem is de mens met een burn-out existentieel opgebrand: het verhaal over wie hij is stokt. Je hebt het gevoel dat je niemand meer bent. In plaats van allemaal in ons eentje de Happinez lezen, zouden we collectief aan zingeving moeten doen.
Dit is wat je moet doen als je depressief wordt van alle onheilsboodschappen over het klimaat.
Wat doe je als je letterlijk depressief wordt van alle onheilsboodschappen over het klimaat en apathisch onder een dekentje wilt kruipen? Daphne van Paassen zoekt uit hoe ze in actie kan komen. >>
Wachten op de apocalyps
Zelfs als we nú stoppen met fossiele brandstoffen is het volgens wetenschappers al te laat. De ondergang is aanstaande. Berusten we erin, of bereiden we ons voor?
De week na de uitzending praten we, aan de hand van fragmenten, samen met de makers en andere relevante gasten binnen het thema na over de documentaire.
Tegenlicht Meet Up
De week na de uitzending praten we, aan de hand van fragmenten, samen met de makers en andere relevante gasten binnen het thema na over de documentaire.
Heb je vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit programma? Bekijk dan onze veelgestelde vragen
