Elitehaat wordt gezien als een van de belangrijkste factoren in het hedendaagse populisme (onder links en rechts, van onderop en van binnenuit). Maar elitehaat is slechts een symptoom van een diepere onvrede: een groeiende afkeer van het liberalisme. Het liberale denken is gebaseerd op politieke strijd, maar de rivaliserende ideologieën op links en rechts (socialisme en conservatisme) zijn verzand in zuiver pragmatische haalbaarheidspolitiek. Er is alleen nog de praktijk, geen ideologie of visie voor de toekomst. Wat te doen met deze kritiek op het liberalisme en de verwerping van het liberale wereldbeeld? Moet het liberalisme anno 2020 worden aangepast of vernietigd?
Met in dit programma:
Wat gaan we doen?
We openen de avond met een gesprek over de rol die idealen, pragmatisme en liberale waarden spelen binnen politiek en samenleving:
- Bas Heijne is schrijver, essayist en columnist. Bekend van o.a. de spraakmakende essays Onredelijkheid (2007), Moeten wij van elkaar houden? (2011), Onbehagen (2016), Staat van Nederland (2017), Wereldverbeteraars (2017) en de het recente Mens/onmens (2020). In 2017 ontving hij de P.C. Hooftprijs voor zijn beschouwend werk.
- Myrthe Hilkens is een publiciste en freelance journaliste. Tussen 2011-2013 was ze driemaal (tijdelijk) Tweede Kamerlid voor de PvdA. Ze werd herkozen bij de verkiezingen van 2012, met ruim tweeduizend voorkeurstemmen. In 2013 stapte ze uit de partij omdat haar idealen niet strookten met de wijze waarop het politiek systeem functioneert.
- Coen Brummer is directeur van de Hans van Mierlo Stichting, het onderzoeksbureau van D66. In 2018 publiceerde hij onder meer de essay ‘Wat is Sociaal-liberalisme?’ waarin hij ook een agenda voor de toekomst schetst.
- Fleur de Beaufort is wetenschappelijk medewerker bij de TeldersStichting (het wetenschappelijk onderzoeksbureau van de VVD).
- Wouter Ubbink is voorzitter van DWARS, de jongerenorganisatie van GroenLinks. Hij geeft leiding aan het bestuur en de vereniging en onderhoudt contacten met de Tweede Kamerfractie en het bestuur van GroenLinks.
- Hielke Onnink is Voorzitter van het CDJA, CDA-jongeren. Hij werd op zijn zestiende CDA-lid en in 2017 Algemeen Bestuurslid bij het CDJA namens Groningen.
Hoe ziet de toekomst van het liberalisme eruit? Moeten we op zoek naar een alternatief, of moeten we het liberalisme vernieuwen? Een gesprek met Bas Heijne en voorzitters van vijf jongeren partijen:
- Bas Heijne is schrijver, essayist en columnist. Bekend van o.a. de spraakmakende essays Onredelijkheid (2007), Moeten wij van elkaar houden? (2011), Onbehagen (2016), Staat van Nederland (2017), Wereldverbeteraars (2017) en de het recente Mens/onmens (2020). In 2017 ontving hij de P.C. Hooftprijs voor zijn beschouwend werk.
- Faiza Oulahsen is hoofd Klimaat en Energie bij Greenpeace Nederland. Ze was jarenlang werkzaam bij Greenpeace Nederland als campagneleider en maakte deel uit van Arctic 30.
- Rick Oudshoorn is sinds oktober 2019 landelijk voorzitter van de JOVD (de jongeren partij van de VVD). Onlangs publiceerde hij een opiniestuk in Elsevier waarin hij pleitte voor een “liberale herwaardering“.
- Jesse Koops is de voorzitter van de Jonge Socialisten (JS). Het afgelopen jaar heeft hij zich hard gemaakt voor eerlijke betaling van jonge werkende mensen als bestuurslid van FNV Jong.
- Annabel Broer is voorzitter van de Jonge Democraten (JD). Politiek focust ze zich vooral op duurzaamheid, onderwijs en zorg.
Mens/onmens
Wat is waar – wat de feiten je vertellen of wat je wilt geloven?
Wie ben je – een vrij individu, of zoek je houvast in de groep tegen de rest?
Steeds beter weten we hoe de mens in elkaar steekt. We weten waarom we geneigd zijn in hokjes te denken, waarom we liever verbroederen met mensen die op ons lijken dan met vreemden. En ook hoe gemakkelijk mensen gemanipuleerd kunnen worden, via sociale media en door politici.
In Mens/Onmens onderzoekt gelauwerd essayist en columnist Bas Heijne de twee grote obsessies van onze tijd: waarheid en identiteit. In een heldere stijl stelt hij de vragen waar het om gaat: hoe kunnen we solidair zijn in een wereld die steeds meer versplinterd is, waarin iedereen op zoek is naar iets groters en het algemeen belang het zo vaak aflegt tegen het eigenbelang? Mens/Onmens is een scherp, persoonlijk essay over hoe je mens kunt zijn in een gepolariseerde wereld.
Lees meer
Brexit, de 'opstand' van gele hesjes in Frankrijk tot aan de demonstraties op het Malieveld toe: de sluimerende onvrede werd de afgelopen jaren steeds zichtbaarder. Een gesprek met schrijver Bas Heijne. In zijn deze week verschenen essay Mens/onmens onderzoekt hij hoe mensen elkaar kunnen vinden in deze tijden van polarisatie, fake news en identiteitspolitiek. * De nieuwsfoto met conservator Hanneke Mantel. >>
In de politiek regeert de waan van de dag, in dit digitale tijdperk de tirannie van het moment. Vanuit dat perspectief bekeken ziet het er voor liberale partijen als VVD en D66 somber uit. Tijd voor een liberale herwaardering, menen twee voormannen van VVD-jongerenorganisatie JOVD, voorzitter Rick Oudshoorn en bestuurslid Wilbert Frieling. >>>
De VVD moet zichzelf na tien jaar aan de macht opnieuw uitvinden, vinden jonge VVD'ers die vandaag een platform lanceren om onder meer de discussie over de partijkoers aan te zwengelen. Want hoe blijft de partij aantrekkelijk en herkenbaar na jarenlang compromissen sluiten met coalitiepartners?